26/12/14

Ο Κύκλος

Το τελείωσα και έδιωξα από πάνω μου έναν εφιάλτη. Έναν εφιάλτη που θα μπορούσα να τον σταματήσω από τη μέση σχεδόν, επειδή μπορούσα μεν να προβλέψω που το πάει, αλλά η γλώσσα αφήγησης και ο τρόπος ανάπτυξης της ιστορίας δεν με άφηναν, έπρεπε να τον τελειώσω. Αναφέρομαι στο μυθιστόρημα «Ο Κύκλος» του Dave Eggers που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Κέδρος, το οποίο με δυο λέξεις θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω ως το «1984» του 2014 (και όχι του 21ου αιώνα, διότι υπολείπονται πολλά χρόνια ακόμα και έτσι που τρέχει η τεχνολογία, καλό θα είναι να μη γράφω μεγάλες κουβέντες).
Θα αναφερθώ στα λόγια, με τα οποία αυτοσυστήνεται το βιβλίο αυτό στο εξώφυλλο: «Είναι ένα καταιγιστικό μυθιστόρημα αγωνίας, που εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη μνήμη, την ιδιωτικότητα, τις αλλαγές που επιφέρει η βιοτεχνολογική επανάσταση, την ποιότητα της σύγχρονης δημοκρατίας και τα όρια της ανθρώπινης γνώσης». Είναι μια παράγραφος που τα λέει όλα και με καλύπτει.
Πριν δε, τη σύντομη υπόθεση του μυθιστορήματος όπως γίνεται συνήθως σε όλα τα εξώφυλλα, θέτει το ερώτημα: «Υπάρχει, άραγε, ιδιωτική ζωή στην εποχή των social media;». Έλα ντε… Πολλοί αναρωτιούνται, προβληματίζονται, ανησυχούν, αλλά στο τέλος σχηματίζουν ουρές στα καταστήματα με κάθε νέα έκδοση smart phone ή tablet ή άλλων ηλεκτρονικών «παιχνιδιών» που για να παίξεις πρέπει να είσαι «συνδεδεμένος».
Η υπόθεση: Η Μέι Χόλαντ, 24 ετών, προσλαμβάνεται στον Κύκλο, μια πανίσχυρη διαδικτυακή εταιρία παγκοσμίως, κάτι μεταξύ Google, Facebook, Tweeter, Instagram ή και όλα μαζί. Φιλόδοξη μα και ιδεαλίστρια, νιώθει έτοιμη να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία της ζωής της. Ο Κύκλος, με τις αχανείς εγκαταστάσεις του στην Καλιφόρνια, έχει ενοποιήσει τα προσωπικά mail των χρηστών του, τα media κοινωνικής δικτύωσης, τις τραπεζικές συναλλαγές και τις αγορές σε ένα δικό του παγκόσμιο σύστημα, που παρέχει μόνο μία διαδικτυακή ταυτότητα για σπουδές, επαγγελματική αποκατάσταση, υγειονομική περίθαλψη, διασκέδαση και ψυχαγωγία.  Η Μέι κατενθουσιάζεται με την υπερσύγχρονη εικόνα και τη ζωντάνια της εταιρίας και βουτά στον κόσμο της, αποδεχόμενη να κρεμάσει μια κάμερα στο λαιμό της, που θα αναμεταδίδει τη ζωή της επί 24ώρου βάσεως, αφού τα βασικά συνθήματα του Κύκλου είναι: «Τα μυστικά είναι ψέματα», «Μοιράζομαι σημαίνει νοιάζομαι» και «Ιδιωτικότητα σημαίνει κλοπή». Τρία συνθήματα που αποτελούν και τη βάση για την εκλογή στα αξιώματα της πολιτείας και στην άσκηση εξουσίας. Η Μέι αποτελεί παράδειγμα πλέον για δισεκατομμύρια ανθρώπους και ο Κύκλος εκμεταλλεύεται το γεγονός. Καλεί τους πολιτικούς, να φορούν ό,τι και η Μέι για λόγους «διαφάνειας». Αισθάνεται ελεύθερη, αλλά πόσο ελεύθερος μπορεί να είσαι, όταν όλη μέρα πρέπει να συμμετέχεις σε μια αλληλογραφία χιλιάδων mails, sms, posts, likes, shares και ratings; Κατά τον Κύκλο, θεωρείται αποτυχία να μην πετυχαίνεις ένα ορισμένο όριο βαθμών στα ratings, ενώ θεωρείται παρανομία να μη συμμετέχεις σε Σελίδες, Ομάδες, Εκδηλώσεις, Σκουντήματα, Παιχνίδια κλπ.
Νομίζω, ότι δεν έχω διαβάσει αντιπροσωπευτικότερο μυθιστόρημα, για την κατάργηση της ιδιωτικότητας από την αυξανόμενη κυριαρχία των μεγάλων εταιριών και τις συνέπειές της. Διαβάστε το οπωσδήποτε, δεν ξέρω αν έχει κυκλοφορήσει και σε e-book.