25/10/20

Το Γκαμπί της Βασίλισσας – The Queen’s Gambit

Όπως γνωρίζουν οι σκακιστές, το Γκαμπί της Βασίλισσας είναι ένα από τα διασημότερα ανοίγματα μιας παρτίδας σκάκι, με το οποίο οι πρώτες κινήσεις αφορούν τα πιόνια, πρώτα της βασίλισσας των λευκών και ύστερα της βασίλισσας των μαύρων. Αυτός είναι και ο τίτλος του μυθιστορήματος του Walter Tevis στο οποίο βασίζεται αυτή η μίνι σειρά.Με το ξεκίνημά της βλέπουμε τη μικρή Μπεθ (Isla Johnson) να φτάνει σε ορφανοτροφείο, ύστερα από ένα αυτοκινητικό δυστύχημα κατά το οποίο σκοτώθηκε η μητέρα της, η οποία μάλλον ήθελε να αυτοκτονήσει όπως διαπιστώνουμε σε flashback, μιας και η οικογένεια τελούσε υπό διάλυση. Στο ορφανοτροφείο η Μπεθ, δεν θα κάνει φίλες πλην μιας (Moses Ingram), αλλά θα απαιτήσει σχεδόν από τον επιστάτη (Bill Camp) να της μάθει σκάκι. Έτσι, επειδή έχει γερή (και φωτογραφική) μνήμη θα εξελιχθεί σε μια ιδιοφυία στο σκάκι, το οποίο και θα κάνει αυτοσκοπό της ζωής της. Το κακό είναι ότι στο ορφανοτροφείο, που χορηγούν ηρεμιστικά στα ορφανά ώστε να τα κουμαντάρουν πιο εύκολα, η Μπεθ θα εθιστεί και αυτό θα την ακολουθήσει μέχρι την ενηλικίωσή της. Μια ενηλικίωση που θα έλθει μετά την υιοθεσία της από ένα προβληματικό, αλλά επιφανειακά αξιοζήλευτο, ζευγάρι. Το κέρδος της Μπεθ από την υιοθεσία είναι ότι ο θετός πατέρας της θα τις εγκαταλείψει γρήγορα και η θετή μητέρα της ως ψυχικό διέξοδο θα αναλάβει μάνατζέρ της στις περιοδείες της ανά τον κόσμο σε τουρνουά σκακιού, με σκοπό τη νίκη και το κέρδος.
Είναι προβλέψιμο ότι η Μπεθ με την ευφυΐα της και τους προσωπικούς της δαίμονες να την κυριεύουν, θα μεγαλουργήσει με αυτοκαταστροφική διάθεση. Φαίνεται κλισέ το σενάριο, αλλά αν εξαιρέσεις αυτό όλα τα υπόλοιπα στοιχεία της σειράς, συντελούν ώστε να έχουμε ένα μίνι αριστούργημα.
Την Μπεθ από την ηλικία των 15+ υποδύεται η συγκλονιστική Άνια Τέιλορ-Τζόι, της οποίας η ερμηνεία και το βλέμμα σε μαγνητίζουν μέχρι το τελευταίο επεισόδιο της σειράς. Είναι όμορφη, εκφραστική και αποδίδει σε βάθος έναν πολυσχιδή χαρακτήρα γεμάτο φιλοδοξία που εξελίσσεται σε ναρκισσισμό και ματαιοδοξία. Τα κοντινά πλάνα στο πρόσωπό της, δείχνουν το άγουρο και άβγαλτο αυτό κορίτσι να μεταμορφώνεται σε μια λύκαινα του παιχνιδιού, με τρόπο που άλλοτε σε κάνει να τη φοβάσαι και άλλοτε να γελάς με το πώς θέλει να τα μάθει όλα και να τα χρησιμοποιήσει για να φτάσει στην κορυφή των πρωταθλημάτων σκακιού. Να κερδίσει όλους τους συμπατριώτες της και να αντιμετωπίσει τον παγκόσμιο πρωταθλητή που δεν είναι άλλος από έναν αήττητο κομμουνιστή Ρώσο. Και όλα αυτά στη δεκαετία του ’60 της συντήρησης και του πουριτανισμού, που θέλει τους αμερικανούς χριστιανούς να επιδιώκουν κάθε νίκη απέναντι στους «αντίχριστους» σοβιετικούς.
Η σειρά, αν και κατατάσσεται στα κοινωνικά δράματα, έχει φοβερό suspense. Είναι σκηνοθετημένη και μονταρισμένη με τέτοια μαεστρία, που άνετα κατατάσσεται και στα θρίλερ. Ο τρόπος που κινείται η κάμερα από τα πρόσωπα των σκακιστών στη σκακιέρα και από εκεί στα πρόσωπα των θεατών, μένει αξέχαστος, ενώ και οι «φάσεις» των παιχνιδιών αποτελούν πραγματικές παρτίδες, που πραγματοποιούνται κάτω από την καθοδήγηση δύο ειδικών: των Bruce Pandolfini (διάσημου Αμερικανού σκακιστή, καθηγητή και συγγραφέα) και Garry Kasparov (Ρώσου grand maitre).
Πέραν της σκηνοθεσίας, του μοντάζ και των ερμηνειών που είναι όλες άψογες, στην τελειότητα της σειράς συμβάλλουν: η φωτογραφία του Steven Meizler («Minority Report», «Αρμαγεδδών» και «Ο πόλεμος των κόσμων») η μουσική του Carlos Rafael Rivera («Χωρίς θεό»), η σχεδιάστρια κοστουμιών Gabriele Binder («Οι ζωές των άλλων» και «Μη χαμηλώνεις το βλέμμα»), ο υπεύθυνος μακιγιάζ και χτενισμάτων Daniel Parker («Cloud Atlas» και «Φρανκενστάιν της Μαίρη Σέλλευ») και ο σχεδιαστής παραγωγής Uli Hanisch («Cloud Atlas» και «Το άρωμα: Η ιστορία ενός δολοφόνου») που όλοι μαζί επιτυγχάνουν μια εξαιρετική αναπαράσταση της δεκαετίας του 1960 τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες, όσο και στο εξωτερικό (Παρίσι και Μόσχα). - Κριτική μου στο Myfilm
INFO
Σειρά: 7 επεισοδίων των 60΄περίπου
Είδος: Κοινωνική, Δράμα
Χώρα: ΗΠΑ (2020)
Δημιουργοί: Scott Frank, Allan Scott
Παίζουν: Anya Taylor-Joy,  Marielle Heller, Thomas Brodie-Sangster, Moses Ingram, Harry Melling και Bill Camp.
Σύνοψη: Η οκτάχρονη ορφανή Beth Harmon είναι ήσυχη, αγενής και από όλες τις απόψεις ασήμαντη. Αυτά, μέχρι να παίξει το πρώτο της παιχνίδι σκακιού. Από τότε, οι αισθήσεις της γίνονται πιο έντονες, η σκέψη της πιο καθαρή και για πρώτη φορά στη ζωή της αισθάνεται να ελέγχει πλήρως τον εαυτό της. Μέχρι την ηλικία των δεκαέξι, αγωνίζεται για το πρωτάθλημα των ΗΠΑ. Αλλά καθώς ακονίζει τις δεξιότητές της στο επαγγελματικό κύκλωμα, τα στοιχήματα αυξάνονται, οι στόχοι γίνονται μεγαλύτεροι, η απομόνωσή της γίνεται πιο τρομακτική και η σκέψη της διαφυγής, γίνεται όλο και πιο δελεαστική.
Προβάλλεται από 23/10/2020 στο Netflix