8/6/24

Στα βάθη του Σηκουάνα - Sous la Seine - Under Paris

Σε πρόσφατο σχόλιό μου με τίτλο «Γιατί τα σαγόνια αντέχουν ακόμα» με αφορμή την ταινία  «Άγρια νερά» της Hayley Easton Street που κυκλοφόρησε φέτος, αναφερόμουν στο φαινόμενο των ταινιών που ακολούθησαν την ταινία «Τα σαγόνια του καρχαρία» (1975) του Steven Spielberg και για το πώς καθιέρωσαν το είδος μέχρι σήμερα. 
Έγραφα, ότι η ταινία Άγρια Νερά ρίχνει μια φρέσκια ματιά στο μύθο των σαγονιών, επειδή συνδύαζε εξωτικό περιβάλλον, διακοπές, τελετή γάμου, ποικιλία χαρακτήρων, ανέμελες στιγμές με τον τρόμο του βυθού και τελείωνα με το: «Ο χρόνος και η φαντασία των σεναριογράφων θα μας δείξουν τι επιφυλάσσει το μέλλον για το είδος, το οποίο με αυτή ταινία, δείχνει ότι ξέρει να ανανεώνεται».
Ειλικρινά δεν φανταζόμουν ότι σύντομα, θα με επιβεβαίωνε μια ομάδα επτά ατόμων από τη Γαλλία (2 που είχαν την ιδέα, 2 που την προσάρμοσαν και 3 που έγραψαν το σενάριο), για μια ταινία με έναν καρχαρία που βαδίζει στα ίχνη του Γιάννη Αγιάννη και του Ιαβέρη (των «Αθλίων» του Ουγκό, και δεν αστειεύομαι). 
Αυτή η ομάδα μαζί με τον σκηνοθέτη Ξαβιέ Ζεν δημιούργησαν την ταινία «Under Paris» (2024), στην οποία ένας θηλυκός καρχαρίας προερχόμενος από ένα «μολυσμένο» περιβάλλον του ωκεανού, εισδύει στον Σηκουάνα, προσαρμόζεται στο γλυκό νερό και κολυμπάει μέχρι το Παρίσι τις παραμονές ενός Κολυμβητικού Τριάθλου που διοργανώνει μια φιλόδοξη δήμαρχος, εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων 2024!
Τα κλισέ της ταινίας ακολουθούν τη συνταγή: Πρώτα έχουμε το τέρας που η εμφάνισή του αργεί, διατηρώντας την αγωνία. Ύστερα είναι η επιστήμονας Σοφία (Μπερενίς Μπεζό) που έχει χάσει τον αγαπημένο της στη Μεγάλη Κηλίδα Αποβλήτων του Ειρηνικού από τον συγκεκριμένο θηλυκό καρχαρία (με κωδικό όνομα Λίλιθ), που του έχουν «φυτέψει» πομπό για να τον παρακολουθούν. Κατόπιν εμφανίζεται η περιβαλλοντική ομάδα «Σώστε τις Θάλασσες» που εντοπίζει το σήμα της Λίλιθ στον Σηκουάνα και το κρύβει θέλοντας να διατηρήσει τη «φυσική ισορροπία», παρά το γεγονός ότι η επιστήμων Σοφία επισείει τον κίνδυνο ότι η Λιλιθ είναι επιθετική και σαρκοβόρα. Ύστερα έρχεται ο Αντίλ (Νασίμ Λιές) της Αστυνομίας Ποταμού που αρχικά δεν πιστεύει την επιστήμονα, μέχρι να το δει έντρομος. Κατόπιν εμφανίζεται η δήμαρχος (Ανν Μαριβέν), που ενώ την προειδοποιούν για τους κινδύνους που υπάρχουν, επιμένει για λόγους prestige (και οικονομικούς, βεβαίως) να διεξαχθεί το Τρίαθλο παρουσία πλήθους κόσμου  και δεκάδων κολυμβητών. Μετά έρχονται τα καταδυτικά κινηματογραφικά πλάνα κάτω από τον Σηκουάνα και τις κατακόμβες, στις οποίες ο Ιαβέρης καταδίωκε τον Γιάννη Αγιάννη στους «Αθλίους». Και τέλος, με την εκκίνηση του αγώνα, εμφανίζεται η Λίλιθ, η οποία μάλιστα έχει γεννήσει δεκάδες καρχαριάκια, που κατακλύζουν το ποτάμι, στο οποίο -εν τω μεταξύ- έχει φτάσει και ο στρατός (για κάθε ενδεχόμενο). 
Το είδος «σαγόνια», λοιπόν, με αυτήν την ταινία ανανεώνεται και θεματικά (θίγοντας την «ευαισθησία» των οικολογικών οργανώσεων που δρουν συναισθηματικά και εις βάρος της γενικής πολιτικής για το περιβάλλον και αναδεικνύοντας τη φιλοδοξία τοπικών αρχόντων που επιμένουν για τη διεξαγωγή εκδηλώσεων παρά τις αντιρρήσεις των ειδικών επιστημόνων για τις επιπτώσεις που μπορεί να υπάρχουν) και θεαματικά (αφού ως φόντο έχουμε τον πύργο του Άιφελ, την Παναγία και τους υπονόμους του Παρισιού). 
Εντάξει, η ταινία δεν είναι για το κοινό που ψυχαγωγείται (το ρήμα, ως αγωγή της ψυχής) να βλέπει Εραστές στη Γέφυρα Πολ Νεφ στο Παρίσι, αλλά για το κοινό που διασκεδάζει (κάνει entertaining δηλαδή) με αναψυκτικά και ποπ-κορν βλέποντας μια παραλλαγή του «jaws» και ταυτόχρονα ένα «disaster movie». 
Σ’ αυτό το κοινό απευθύνεται η συγκεκριμένη ταινία, η οποία διαθέτει τα βασικά στοιχεία του thrilling, όπως κάθε προηγούμενη του είδους «jaws»: Ικανοποιεί την ανθρώπινη περιέργεια που ελκύεται από το άγνωστο, το μυστήριο και το σκοτεινό του βυθού. Προσφέρει ένα αίσθημα έντασης και αγωνίας. Εξερευνά μια ποικιλία ανθρώπινων χαρακτήρων, από την ορθολογίστρια επιστήμονα, μέχρι τους ρομαντικούς για το περιβάλλον και τη δήμαρχο-νάρκισσο (ίσως και οικονομικά διεφθαρμένη) και μέχρι τους εθελοντές-δύτες της υπηρεσίας προστασίας του Σηκουάνα, που είναι απαραίτητο στοιχείο για να ταυτισθεί μαζί τους ο θεατής. Αν και για το τελευταίο δεν είμαι σίγουρος επειδή στο φινάλε, χάρη στη στενοκεφαλιά των τοπικών αρχόντων, έρχεσαι να σκεφτείς ότι «καλά θα κάνει να φάει μερικούς ο καρχαρίας». 
Τέλος, το περιβαλλοντικό μήνυμα της ταινίας φτάνει μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτό της και ενώ πέφτουν οι (πρωτότυποι) τίτλοι τέλους, αποδεικνύοντας ότι τα σαγόνια αντέχουν κι άλλο. 
INFO
Ταινία: Sous la Seine (Under Paris)
Είδος: Θρίλερ, Επιστημονικής φαντασίας, Τρόμου, Περιπέτεια, 102΄
Χώρα: Γαλλία, 2024
Σκηνοθεσία: Ξαβιέ Ζεν
Παίζουν: Μπερενίς Μπεζό, Νασίμ Λιές, Ανν Μαριβέν
Προβάλλεται από 5/6/2024 στο Netflix