10/12/23

Κινηματογραφικές αναμνήσεις

Ήταν Μάρτιος του 1997 και ενώ όλοι οι φίλοι του κινηματογράφου ζούσαν κάτω από τον πυρετό των Όσκαρ, στις κινηματογραφικές αίθουσες της Αθήνας προβάλλονταν ταινίες όπως «Η χαμένη λεωφόρος» του Ντέηβιντ Λιντς, «Υπόθεση Λάρι Φλιντ» του Μίλος Φόρμαν, «Μάικλ Κόλλινς: Ο επαναστάτης» του Νιλ Τζόρνταν κι ανάμεσά τους μια η οποία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είχε αποσπάσει το Βραβείο Κοινού, το οποίο είχε κατακλύσει και τον κινηματογράφο Νιρβάνα όταν προβλήθηκε σε avant premiere στην Αθήνα. Ήταν μια ταινία η οποία μιλούσε για τον –πρόσφατο τότε- πόλεμο στη Βοσνία, που πολλοί θεώρησαν ότι ήταν η ευρωπαϊκή «Αποκάλυψη τώρα». 
Ήταν η ταινία «Τα όμορφα χωριά όμορφα καίγονται» του σέρβου σκηνοθέτη Σριντιάν Ντραγκόγιεβιτς, στην οποία πρωταγωνιστούσε ο Ντράγκαν Μπέλογκρλιτς. Μια εξαιρετική ταινία με αλληγορικές προεκτάσεις για την ειρηνική πορεία της Γιουγκοσλαβίας από την εποχή του Τίτο μέχρι τον πόλεμο που τη διαίρεσε, μέσα από τη ιστορία δυο παιδιών στενών φίλων, ενός σέρβου και ενός μουσουλμάνου που τελικά βρίσκονται αντίπαλοι σε ένα τούνελ, αφού προηγουμένως στα εγκαίνιά του, είχαν προφητέψει ότι «μέσα σ’ αυτό κοιμάται ένας δράκος και αν τον ξυπνήσουμε θα κάψει τα χωριά μας» και τελικά ο δράκος ξύπνησε το 1992.
Όλα αυτά ήρθαν στο μυαλό μου, όχι μόνο γιατί με είχε εντυπωσιάσει η ταινία, αλλά από το γεγονός ότι λίγα χρόνια αργότερα, είχα συζητήσει γι’ αυτήν με τον πρωταγωνιστή της Ντράγκαν Μπέλογκρλιτς, όταν επισκέφθηκε τα γραφεία της Αμαρυσίας ως φίλος του εκδότη Χρήστου Ζαγκλή. Μεταξύ άλλων στη σύντομη κουβέντα που κάναμε, μου είχε εξομολογηθεί ότι θαύμαζε τον Μίλος Φόρμαν, τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, τον Μιχάλη Κακογιάννη και τον Τζον Κασαβέτη. 
Τον θυμήθηκα όταν προ ημερών, ως μέλος της τριμελούς επιτροπής της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, που θα απένεμε το φετινό βραβείο στην καλύτερη ταινία του Διαγωνιστικού Τμήματος του 36ου Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, είδα την ταινία του «Οι φρουροί της φόρμουλας». Μια ταινία βασισμένη σε πραγματική ιστορία που διαδραματίστηκε το 1958 κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όταν δύο επιστήμονες (δύο κόσμοι και δύο ιδεολογίες) βρέθηκαν αντιμέτωποι σε έναν αγώνα επιβίωσης στο Επιστημονικό Ινστιτούτο Vinca κοντά στο Βελιγράδι. Μια ταινία που κέρδισε το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σαράγεβο και δύο βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λοκάρνο. 
Ο Μπέλογκρλιτς κατάφερε από τότε που τον γνώρισα να αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα του στη βιομηχανία του κινηματογράφου ως ηθοποιός, σκηνοθέτης και παραγωγός που συνεχίζει να κυριαρχεί μέχρι σήμερα.
(Δημοσιεύτηκε 9/12/2023 στη μόνιμη στήλη μου στην έντυπη Αμαρυσία)