22/10/23

Πορεία προς τη Ρώμη - Marcia su Roma

Ένα ντοκιμαντέρ για την εμφάνιση και την άνοδο του Μουσολίνι (και του Φασισμού) στην Ιταλία και ταυτόχρονα ένα μάθημα κινηματογράφου και ιδιαίτερα του προπαγανδιστικού.
Το 1922 ο Μπενίτο Μουσολίνι, ο ιδρυτής και αρχηγός του Φασιστικού Κόμματος της Ιταλίας, ξεκινά μια θριαμβευτική πορεία από τη Νάπολη προς τη Ρώμη, για να καταλάβει –και τυπικά- την εξουσία.  Ο τότε βασιλιάς της Ιταλίας Βιτόριο Εμανουέλε, υποκύπτοντας στη δύναμη των μελανοχιτώνων, «απολύει» τον εν ενεργεία Πρωθυπουργό, τον Λουίτζι Φάκτα, και δίνει τα κλειδιά του ιταλικού κράτους στον Μουσολίνι, στον κυριότερο σύμμαχο του Αδόλφου Χίτλερ, με τον οποίο  θα αιματοκυλήσουν λίγα χρόνια αργότερα την Ευρώπη και τον κόσμο. 
Ήταν όμως πραγματικά «θριαμβευτική» εκείνη η «πορεία», ή μήπως ήταν αποτέλεσμα ενός ντοκιμαντέρ με τίτλο «A noi», του Ουμπέρτο Παραντίζι, το οποίο με έντεχνη κίνηση της κάμερας και δόλιο μοντάζ (που παρουσίαζε μια αποτυχημένη πορεία ως μεγαλειώδη και ανεπανάληπτη) παρέσυρε τους Ιταλούς, αλλά και πολλούς ξένους, στο να θεωρήσουν τον φασισμό ως πανάκεια των κοινωνικών προβλημάτων της εποχής;
Ο Ιρλανδοσκωτσέζος σκηνοθέτης  Μαρκ Κάζινς (Η Οδύσσεια του Κινηματογράφου και Another Journey By Train) δεν περιορίζεται στην άνοδο του Φασισμού στην Ιταλία, αλλά εξετάζει το φαινόμενο της διάχυσης των ακροδεξιών και φασιστικών ιδεών παντού, καθώς και στη συμβολή της κινηματογραφικής (και της  τηλεοπτικής σήμερα) εικόνας σ’ αυτή την εξάπλωση. Οι παραλληλισμοί με τον Τραμπ και την είσοδο των οπαδών του στο Καπιτώλιο πριν λίγα χρόνια, που χρησιμοποιεί στο ντοκιμαντέρ αυτό αποδεικνύει ότι η εικόνα, «ο κινηματογράφος είναι το πιο δυνατό όπλο».  
Στο ντοκιμαντέρ του Κάζινς χρησιμοποιείται με μαεστρία, πλούσιο και σπάνιο αρχειακό υλικό, που καθόλου ή ελάχιστα έχει προβληθεί στο παρελθόν, με γυρίσματα στη σύγχρονη Ιταλία, με σκηνές από κλασικές ιταλικές ταινίες και με μια λιτή αλλά εκφραστική αφήγηση από την Ιταλίδα ηθοποιό Άλμπα Ρορβάχερ, η οποία και με τις σιωπές της «λέει πολλά», στο ρόλο μιας γυναίκας, μητέρας, που ανήκει στην εργατική τάξη, Καθολική, ελαφρώς προληπτική, όχι πολύ μορφωμένη και άρα χωρίς άμυνες απέναντι στην φασιστική μυθολογία.  
Συνολικά, ένα συγκινητικό, αλλά και υψηλού αισθητικού επιπέδου ντοκιμαντέρ, που μιλά με τόλμη για σκληρά θέματα με έναν εξόχως απολαυστικό τρόπο.
Συμπληρωματικά αναφέρεται, ότι η Πορεία Προς τη Ρώμη βραβεύτηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ, καθώς και στο Διεθνές Φεστιβάλ του Σάο Πάολο της Βραζιλίας. (Κριτική μου για το myFilm)
INFO
Προβάλλεται από 26/10/2023 στους κινηματογράφους
Είδος: Ντοκιμαντέρ, Ιστορικό, 98΄
Χώρα: Ιταλία, 2022
Σκηνοθεσία: Μαρκ Κάζινς
Αφήγηση: Άλμα Ρορβάχερ & Μαρκ Κάζινς
Διανομή: Weird Wave