Ένα μικρό κινηματογραφικό αφιέρωμα στην Ημέρα του ΟΧΙ, με ελληνικές ταινίες (πολεμικές, δράματα και αισθηματικά μελοδράματα) που γυρίστηκαν με φόντο αυτό το ιστορικό πλαίσιο (παρεμβάλω και τις ώρες που προβάλλονται κάποιες από αυτές στα κανάλια σήμερα 28/10/2023 και αύριο)
Ουρανός (1962) – Προβάλλεται σήμερα στο Κανάλι της Βουλής στις 23:00
Ένα αντιπολεμικό αριστούργημα και μία από τις κορυφαίες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου που διακρίθηκε σε πολλά ξένα φεστιβάλ, σε σκηνοθεσία Τάκη Κανελλόπουλου, ο οποίος βλέπει τον ελληνοϊταλικό πόλεμο μέσα από τα τραγικά επεισόδια ανθρώπων που χάθηκαν, σε αντίστιξη με την προηγούμενη ειρηνική ζωή τους.
Σ’ ένα χωριό της Μακεδονίας, η Ανθούλα αγαπά τον Γιάγκο και η Σοφία τον Στράτο. Η κήρυξη του πολέμου τους χωρίζει, καθώς οι δυο νέοι, μαζί με τον δάσκαλο, φεύγουν για το μέτωπο. Ο δάσκαλος σκοτώνεται, το ίδιο και ο λοχίας του φυλακίου κοντά στο χωριό. Ο Στράτος είναι ο πρώτος από τους φαντάρους που μαθαίνει ότι το μέτωπο κατέρρευσε και αυτοκτονεί. Μια σφαίρα βρίσκει τον Γιάγκο, που πεθαίνει δίπλα σε μια πηγή. Οι φαντάροι υποχωρούν εξαθλιωμένοι και θλιμμένοι, γυναίκες τους μοιράζουν ψωμί, οι Γερμανοί έρχονται τραγουδώντας. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους βρίσκονται οι: Αιμιλία Πίττα, Φαίδων Γεωργίτσης, Τάκης Εμμανουήλ, Ελένη Ζαφειρίου, Νίκη Τριανταφυλλίδη, Λαμπρινή Δημητριάδου, Λάζος Τερζάς, Κώστας Μεσάρης,
===
Προδοσία (1964) – Προβάλλεται σήμερα στην ΕΡΤ2 στις 22:00
Αισθηματικό δράμα του Κώστα Μανουσάκη, με τους: Πέτρο Φυσσούν, Μάνο Κατράκη, Δημήτρη Μυράτ, Έλλη Φωτίου και Ζωρζ Σαρρή
Ένας Γερμανός αξιωματικός μένει στο σπίτι ενός έλληνα καθηγητή (Μάνος Κατράκης) και ερωτεύεται την ανιψιά του, η οποία στην πραγματικότητα είναι Εβραία που βρήκε καταφύγιο στο σπίτι του καθηγητή. Το ζευγάρι είναι έτοιμο να παντρευτεί, όταν ο Γερμανός μαθαίνει την καταγωγή της κοπέλας και την παραδίδει στην Γκεστάπο, ενώ ζητάει να μετατεθεί στο ανατολικό μέτωπο. Μετά την κατάρρευση του μετώπου, επιστρέφει στο Βερολίνο όπου μαθαίνει την τύχη των εβραίων αιχμαλώτων. Διαπιστώνοντας ότι η κοπέλα είναι νεκρή, βάζει τέλος και στη δική του ζωή.
===
Οι Ένοχοι (1966)
Αισθηματικό δράμα με φόντο τη διάρκεια του πολέμου, σε σκηνοθεσία Κώστα Ασημακόπουλου.
Η Χριστίνα μια όμορφη νέα γυναίκα, εξομολογείται στον νεαρό στρατιωτικό ιερέα πατέρα-Γρηγόρη ένα έγκλημα που διέπραξε για να προστατέψει τον εαυτό της, ένα έγκλημα για το οποίο κατηγορείται ένας αθώος λοχίας. Εκείνος, στην αρχή προσπαθεί να την πείσει να παραδοθεί στη δικαιοσύνη για να μην πεθάνει ένας αθώος και στη συνέχεια, κυριευμένος από ένα παράφορο ερωτικό πάθος γι’ αυτήν, πείθει ένα δραπέτη των φυλακών, να πάρει πάνω του την ευθύνη του φόνου. Ο δραπέτης, καταδικασμένος ήδη δύο φορές σε θάνατο, αποφασίζει να κάνει τη μοναδική καλή πράξη στη ζωή του. Ομολογεί ένα έγκλημα που δεν έχει διαπράξει, καταδικάζεται για μια ακόμα φορά και οδηγείται στο εκτελεστικό απόσπασμα. Η Χριστίνα είναι πια ελεύθερη να ενώσει τη ζωή της με τον Δημήτρη, τον άνδρα που αγαπά και γνώστης όσων συνέβησαν.
Πρωταγωνιστούν οι: Πέτρος Φυσσούν, Άννα Φόνσου, Δημήτρης Μυράτ, Κώστας Καζάκος, Λάκης Κομνηνός, Καίτη Ιμπροχώρη, Τέλης Ζώτος, Γιώργος Βελέντζας
===
Κοντσέρτο για πολυβόλα (1967) – Προβάλλεται σήμερα στο ΣΚΑΪ στις 17:20
Κλασικό πλέον πολεμικό και κατασκοπευτικό μελόδραμα στο οποίο πρωταγωνιστούν οι κορυφαίοι της εποχής Τζένη Καρέζη, Μάνος Κατράκης, Κώστας Καζάκος, Ανδρέας Μπάρκουλης, Ζώρας Τσάπελης, Σπύρος Καλογήρου, Λιάκος Χριστογιαννόπουλος, Άγγελος Αντωνόπουλος, Γιάννης Αργύρης, Βασίλης Ανδρονίδης και το οποίο σκηνοθετεί ο Ντίνος Δημόπουλος.
Βρισκόμαστε στη Αθήνα, λίγο πριν την έκρηξη του Πολέμου. Η Νίκη πολιτική υπάλληλος του Γενικού Επιτελείου Στρατού, κατηγορείται ότι παρέδιδε στρατιωτικά έγγραφα σ’ έναν πράκτορα των Ιταλών. Και είναι αλήθεια, μια κι εκείνος την εκβίαζε με τη ζωή του αδελφού της, φοιτητή στην Ιταλία. Δεν υπερασπίζεται τον εαυτό της και αδιαφορεί αν θα καταδικαστεί σε θάνατο, αλλά αποδέχεται την πρόταση του στρατηγού Δαρείου να συνεχίσει να δίνει στον εχθρό απόρρητα έγγραφα, που θα τα «κατασκευάζει» το ΓΕΣ. Στο διπλό αυτό παιχνίδι, μπλέκεται και ένας λοχαγός, ερωτευμένος με τη Νίκη, που συλλαμβάνεται, περνά από στρατοδικείο και καταδικάζεται σε καθαίρεση και θάνατο, όταν ανακαλύπτεται η δήθεν κλοπή των εγγράφων αυτιών. Η εκτέλεσή του όμως είναι εικονική και την ημέρα που τα ελληνικά στρατεύματα μπαίνουν θριαμβευτικά στην Κορυτσά, εκείνος εμφανίζεται ζωντανός μπροστά στην αγαπημένη του.
===
ΟΧΙ (1969) – Προβάλλεται σήμερα στο MEGA στις 21:00
Υπερπαραγωγή σε έγχρωμο σινεμασκόπ, αλλά και ένα φλύαρο αισθηματικό μελόδραμα (που κέρδισε δύο βραβεία: Άρτιας Παραγωγής και Φωτογραφίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης) σε σκηνοθεσία Ντίμη Δαδήρα, στο οποίο πρωταγωνιστούν οι Κώστας Πρέκας, Βέρα Κρούσκα, Χρήστος Πολίτης, Γρηγόρης Βαφιάς, Χάρης Παναγιώτου, Μαλαίνα Ανουσάκη, Γιώργος Μοσχίδης, Γιώργος Μπάρτης, Δημήτρης Μπισλάνης, Στέφανος Στρατηγός και Λευτέρης Γυφτόπουλος.Η υπόθεση ξεκινά από τη βραδιά που ο Μεταξάς λέει «Όχι» στον Ιταλό πρέσβη και ενώ η Στέλλα Σαλβατόρε η κόρη του Ιταλού πρέσβη στην Αθήνα, αγαπά τον Δημήτρη Νικολάου, έναν Έλληνα υπολοχαγό. Η επίθεση της Ιταλίας κατά της Ελλάδας τους χωρίζει. Ο Δημήτρης πολεμά στην Αλβανία και η Στέλλα κλείνεται σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Μετά την κατάρρευση του μετώπου και την εισβολή των Γερμανών, η οικία Νικολάου επιτάσσεται από τον συνταγματάρχη Σβάιτσερ των Ες Ες, o οποίος βάζει στο μάτι τη Στέλλα. Ο Δημήτρης, φεύγει στη Μέση Ανατολή αλλά επιστρέφει κρυφά στην Ελλάδα με αποστολή να οργανώσει ένα μεγάλο σαμποτάζ. Όταν συνθηκολογεί η Ιταλία, ο πρώην Ιταλός πρέσβης και νυν συνταγματάρχης Σαλβατόρε αυτοκτονεί, αρνούμενος να συνεργαστεί με τον Σβάιτσερ και ο Δημήτρης μετά τη διάπραξη του σαμποτάζ συλλαμβάνεται και εκτελείται μαζί με την Στέλλα, επειδή αρνήθηκε να γίνει ερωμένη του Σβάιτσερ.
===
Η Δασκάλα με τα Ξανθά Μαλλιά (1969) - Προβάλλεται στον ALPHA στις 21:00
Αλίκη Βουγιουκλάκη, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Άγγελος Αντωνόπουλος, Σπύρος Καλογήρου, Παντελής Ζερβός, Νότης Περγιάλης, Λάμπρος Κοτσίρης, Φοίβος Ταξιάρχης
Σ’ ένα μικρό χωριό έρχεται με μετάθεση μια νέα και όμορφη δασκάλα, η Μυρτώ Θεοδώρου, για να αντικαταστήσει τον απερχόμενο δάσκαλο που συνταξιοδοτείται. Συνδέεται ερωτικά με τον Στέφανο, γιο του προέδρου της κοινότητας και την ημέρα του γάμου τους αρχίζει ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος και ο γαμπρός φεύγει κατευθείαν για το μέτωπο όπου σύμφωνα με πληροφορίες σκοτώνεται. Στα χρόνια της Κατοχής, η Μυρτώ παραμένει αφοσιωμένη στο έργο της, έχοντας την ηθική στήριξη ενός παλιού φίλου και συναδέλφου, του Άγγελου, που κι αυτός έχει μετατεθεί στο χωριό. Μετά την απελευθέρωση, ο Άγγελος εκφράζει τα αισθήματά του στη Μυρτώ που δέχεται να τον παντρευτεί. Ο Στέφανος όμως, που δεν είχε σκοτωθεί, αλλά απλά τραυματιστεί και όλα αυτά τα χρόνια νοσηλευόταν σ’ ένα νοσοκομείο, επιστρέφει και τα πράγματα αποκαθίστανται μια για πάντα.
===
Αυτοί Που Μίλησαν Με Τον Θάνατο (1970)
Αφήνοντας πίσω τα μιούζικαλ οι Ζωή Λάσκαρη, Χρόνης Εξαρχάκος, και Βαγγέλης Σειληνός και έχοντας πλάι τους ηθοποιούς όπως οι Γιάννης Φέρτης, Άννα Παϊτατζή, Νικηφόρος Νανέρης, Κάκια Παναγιώτου, Ελένη Ζαφειρίου, Παντελής Ζερβός και Μάνος Κατράκης, πρωταγωνιστούν σ’ αυτή την αξιοπρεπή ταινία του Γιάννη Δαλιανίδη, που τη στήριξε σε προσωπικά του βιώματα..
Με την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου, ο Νέστορας και οι φίλοι του φεύγουν για το μέτωπο. Η αδελφή του Μάρθα υπηρετεί εθελόντρια νοσοκόμα στη Βόρεια Ελλάδα, όπου συναντά τον τραυματισμένο Κώστα, έναν από τους φίλους του αδελφού της, και ένα αίσθημα γεννιέται ανάμεσά τους. Επτά μήνες αργότερα, όταν οι Γερμανοί μπαίνουν στην Αθήνα, ο πατέρας του Κώστα γίνεται συνεργάτης τους παρά τις αντιρρήσεις του γιου του. Ο Νέστορας, η Μάρθα και οι φίλοι τους μετέχουν σε μία αντιστασιακή ομάδα, στην οποία δεν θέλουν τον Κώστα, λόγω της δράσης του πατέρα του. Όλοι τους, ακόμα και ο Κώστας, θα συλληφθούν και θα βασανιστούν. Η Μάρθα θα επιζήσει, ενώ κάποιοι άλλοι θα υποκύψουν. Για να εξιλεωθεί, ο Κώστας θα βοηθήσει τον Νέοτορα να δραπετεύσει και θα κανονίσει να εκτελεστεί ο πατέρας του ως προδότης. Με την Απελευθέρωση, η Μάρθα και ο Κώστας είναι πλέον ελεύθεροι να ζήσουν μαζί
===
28η Οκτωβρίου Ώρα 5:30 (1971)
Ηθογραφία, αίσθημα και Αντίσταση από τον σκηνοθέτη Κώστα Καραγιάννη. Μια ταινία στην οποία παίζουν οι: Χρηστός Πολίτης, Βέρα Κρούσκα, Λάκης Κομνηνός, Δημήτρης Μπισλάνης, Γιώτα Σοϊμοίρη, Νικήτας Πλατής, Γιάννης Κατράνης, Τίμος Περλέγκας και ο Ιταλός Φερνάντο Σάντσο, γνωστός από τα σπαγγέτι-γουέστερν.
Η κήρυξη του πολέμου βρίσκει τους κατοίκους ενός μικρού μακεδονικού χωριού σε γλέντι, αλλά οι νέοι σταματούν αμέσως το χορό και ξεκινούν για τον πόλεμο. Με την κατάρρευση του μετώπου, οι Γερμανοί μπαίνουν στο χωριό και ο διοικητής τους, υπολοχαγός Βίλι Κνουτ, μετατρέπει το κρατικό εργοστάσιο ξυλείας σε εργοστάσιο κατασκευής πολεμοφοδίων υποχρεώνοντας τους κατοίκους να δουλεύουν σ’ αυτό. Μέσα σε κλίμα βίας και τρομοκρατίας, το πνεύμα της αντίστασης φουντώνει, μέχρι που έρχεται η μέρα της απελευθέρωσης και μια νέα ζωή αρχίζει.
===
Υποβρύχιον Παπανικολής (1971) – Προβάλλεται αύριο στην ΕΡΤ1 στις 13:00
Ταινία βασισμένη στην αληθινή ιστορία της δράσης του υποβρύχιου Παπανικολής και τη διάρκεια του Ελληνοιταλικού πολέμου. Με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Ιατρίδη και ύπαρχο τον υποπλοίαρχο Ασλάνογλου, το υποβρύχιο αναλαμβάνει περιπολία στα στενά του Οτράντο, όπου συναντά μία ιταλική νηοπομπή και βυθίζει τρία πολεμικά. Καταδιώκεται από ολόκληρο τον ιταλικό στόλο της Αδριατικής, αλλά χάρη στην ικανότητα του κυβερνήτη και του πληρώματός του, επιστρέφει στη βάση του.
Σκηνοθετεί ο Γιώργος Ζερβουλάκος και πρωταγωνιστούν οι: Κώστας Καζάκος, Γιάννης Φέρτης, Αιμιλία Υψηλάντη, Παύλος Λιάρος, Σταύρος Ξενίδης, Άννα Βαγενά, Νίκος Βασταρδής, Αρτέμης Μάτσας, Βασίλης Mαλούχος, Κώστας Παληός, Νίκος Λυκομήτρος, Τίμος Περλέγκας και Δημήτρης Χρυσομάλλης
===
Ο Δρόμος Των Ηρώων (1971)
Κατασκοπία, πόλεμος και αίσθημα ισορροπούν σ’ αυτό το δράμα του Χρήστου Κυριακόπουλου.
Το 1940, λίγο πριν την έκρηξη του πολέμου, γίνεται γνωστό από την ελληνική πρεσβεία της Ρώμης ότι μέσα στο Γενικό Επιτελείο Στρατού υπάρχει Ιταλός κατάσκοπος, αλλά ο εντοπισμός του έρχεται με καθυστέρηση, γιατί βρίσκεται νεκρός. Μετά τον τορπιλισμό της Έλλης, ο κλήρος πέφτει στον πλωτάρχη Βαχλιώτη, μνηστήρα της κόρης του υποναύαρχου Λιώση, που δέχεται να καθαιρεθεί για να υπηρετήσει την πατρίδα του, βοηθώντας στην ανακάλυψη και σύλληψη των κατασκόπων, που σχεδιάζουν να κλέψουν τα απόρρητα σχέδια διάταξης του ελληνικού Στόλου.
Πρωταγωνιστούν: Κώστας Καρράς, Καίτη Παπανίκα, Ρίκα Διαλυνά, Ζώρας Τσάπελης, Γιώργος Μούτσιος, Γιώργος Βελέντζας, Μήτσος Λυγίζος, Ανδρέας Φιλιππίδης.
===
Αέρα! Αέρα! Αέρα! (1972)
Πολεμικό δράμα που αφηγείται ένα περιστατικό του πολέμου στα Ελληνοαλβανικά σύνορα, δυόμισι μήνες μετά τον τορπιλισμό της Έλλης. Σκηνοθετεί ο Κώστας Ανδρίτσος και πρωταγωνιστούν οι Γιάννης Βόγλης, Ξένια Καλογεροπούλου, Πέτρος Φυσσούν, Άννα Μαντζουράνη, Γιάννης Γκιωνάκης, Άλκης Γιαννακάς, Χρήστος Νέγκας, Θανάσης Μυλωνάς, Δημήτρης Μπισλάνης και Γιώργος Παπαζήσης
Από ένα προκεχωρημένο φυλάκιο των Ελληνοαλβανικών συνόρων κατεβαίνει ένα στρατιωτικό καμιόνι, που δέχεται επίθεση από ιταλικά τανκς. Ο Πέτρος, ο μόνος που κατορθώνει να γλιτώσει, σώζει τη χωριατοπούλα Μαρία. Ωστόσο, οι Έλληνες κατορθώνουν να ανακαταλάβουν το ελληνικό πολυβολείο, ελευθερώνοντας τους εγκλωβισμένους Έλληνες στρατιώτες. Η μονάδα τους θα δώσει τον δικό της αγώνα ενάντια στους Ιταλούς εισβολείς, ενώ ο ελληνικός στρατός ετοιμάζει τη γενική αντεπίθεση που θα αναγκάσει τους Ιταλούς να υποχωρήσουν στην Αλβανία, θα ανακτήσει τη Βόρειο Ήπειρο και θα πετάξει τον Ιταλικό στρατό στη θάλασσα της Αδριατικής.
