7/10/22

Κυνηγώντας πλανήτες για 60 χρόνια: Σταμάτης Κριμιζής

Είχα την τύχη να δω το ντοκιμαντέρ «Κυνηγώντας πλανήτες για 60 χρόνια» του σκηνοθέτη Γιάννη Βαμβακά, ο οποίος το Δεκέμβριο του 2021 τιμήθηκε με βραβείο από την Ακαδημία Αθηνών για τη σημαντική συμβολή του στην Τέχνη του Κινηματογράφου στην Ελλάδα. 
Το ντοκιμαντέρ, αφορά στο διάσημο Δρ Σταμάτη Κριμιζή, επιστήμονα του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, του οποίου η ιστορική επαγγελματική σταδιοδρομία ταυτίζεται στενά με την εξερεύνηση του διαστήματος και έχει τιμηθεί με την υψηλότερη τιμή υπηρεσίας της NASA. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του Τζέιμς Γκριν, διευθυντή του Τμήματος Πλανητικής Επιστήμης στα κεντρικά γραφεία της NASA στην Ουάσιγκτον: «Όταν σκέφτομαι την ολοκληρωμένη εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος, υπάρχει πραγματικά μόνο ένα όνομα που μου έρχεται στο μυαλό - και αυτό είναι ο Δρ. Τομ Κριμίγκις»
Έχοντας γνώση αυτής της εμβληματικής προσωπικότητας σε θέματα που αφορούν το γήινο περιβάλλον, τη μαγνητόσφαιρα της Γης, τον Ήλιο και τη διαπλανητική ύλη, γενικότερα, ο σκηνοθέτης Γιάννης Βαμβακάς αποφάσισε να γυρίσει το ντοκιμαντέρ «Κυνηγώντας πλανήτες για 60 χρόνια» και να εισχωρήσει σε ένα εντελώς διαφορετικό πεδίο ακολουθώντας την αξιοθαύμαστη πορεία του γεννημένου στη Χίο το 1938 επιστήμονα και Ακαδημαϊκού Σταμάτη Κριμιζή. 
Ο φακός του Γιάννη Βαμβακά παρακολουθεί τον Δρ Κριμιζή, να αφηγείται πώς ξεκίνησε στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα ως πρωτοετής με ειδικότητα στη Φυσική τον Οκτώβριο του 1957, τον ίδιο μήνα που ξεκίνησε το Sputnik 1, στο πλαίσιο της εξερεύνησης του διαστήματος από τη Σοβιετική Ένωση και να περιγράφει το πόσο εκείνο το κατόρθωμα εντυπωσίασε τους συμφοιτητές του  και τον ίδιο («Υπήρχε πολύς ενθουσιασμός στην πανεπιστημιούπολη εκείνη την εποχή. Η Διαστημική Εποχή είχε ξεκινήσει») και στη συνέχεια τον ακολουθεί να συμμετέχει -διαδραματίζοντας κορυφαίο ρόλο- σε ιστορικές αποστολές της NASA όπως τα Voyager I και 2, Galileo, Ulysses, Cassini και New Horizons, μεταξύ πολλών άλλων.
Ενδιάμεσα, πολλοί συνάδελφοί του, ακαδημαϊκοί, επιστήμονες και διευθυντές προγραμμάτων της NASA, μιλούν στο φακό και αναφέρονται τόσο στην προσωπικότητα του Δρ Κριμιζή, όσο και στη δράση του στο Τμήμα Διαστημικής, όπου και είχε αναλάβει Διευθυντής το 1991. Μια θέση από την οποία διηύθυνε τις δραστηριότητες 600 περίπου επιστημόνων, μηχανικών και άλλου τεχνικού προσωπικού και προσωπικού υποστήριξης. 
Ο Γιάννης Βαμβακάς, ακούραστος στον χώρο των ντοκιμαντέρ και έμπειρος από ταινίες του που αφορούν προσωπικότητες της Τέχνης («Παίζοντας με τα χρώματα – Παναγιώτης Τέτσης», «Είδωλα στον καθρέπτη - Δημήτρης Μυταράς») και «Ο καλλιτέχνης Βασίλης Θεοχαράκης»), πέραν των συνεντεύξεων, συμπληρώνει το ντοκιμαντέρ για το Δρ Κριμιζή με πλάνα από τα εργαστήρια και χώρους της NASA που δεν εισέρχεται ο απλός επισκέπτης, ενώ παρεμβάλλει σχεδιαγράμματα και εικόνες του διαστήματος που απλοποιούν την χρησιμοποιούμενη διαστημική ορολογία και κάνουν πιο προσιτή την παρακολούθηση του ντοκιμαντέρ. Κλείνει δε συμβολικά το φιλμ με τον Δρ Κριμιζή να κάθεται σκεπτικός στην Πέτρα του Ομήρου στην πατρίδα του τη Χίο ατενίζοντας τον ουρανό, ενώ ακούμε τη φωνή του Σερ Σον Κόνερι να απαγγέλει την «Ιθάκη» του Καβάφη, υπό τους ήχους της μουσικής του Βαγγέλη Παπαθανασίου, του οποίου η μουσική για το ντοκιμαντέρ (original score), κέρδισε το βραβείο Best Original Score στο φεστιβάλ Vegas Awards 2021. 
Το ντοκιμαντέρ πρόσφατα κέρδισε το Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους (Best Feature Documentary) του Dallas Movie Awards Festival. Το βραβείο αυτό ήρθε να προστεθεί στα προηγούμενα: το Βραβείο Best Feature Documentary στο φεστιβάλ Seattle Movie Awards Summer 2022 και το Βραβείο Αναγνώρισης Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους του Impact Docs, ενώ έχει διακριθεί στο New York Independent Cinema Festival και στο Montreal Independent Film Festival.
(Το φιλμ τελεί υπό την αιγίδα της A.E. Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου)
(Κριτική μου για το myfilm)
INFO
Είδος: Ντοκιμαντέρ (135΄)
Χώρα: Ελλάδα (2020)
Σκηνοθεσία: Γιάννης Βαμβακάς
Μουσική: Βαγγέλης Παπαθανασίου
Σύνοψη: 1957. Η χρονιά που εκτοξεύτηκε το Sputnik. Η τεχνολογική επανάσταση της  ανθρωπότητας στη Διαστημική Εποχή ξεκινά. Την ίδια εποχή ο Σταμάτης Κριμιζής ως συν-ερευνητής με τον καθηγητή του Δρ Τζέιμς Βαν Άλεν ξεκινά την 1η αποστολή στον Άρη. Σε 50 χρόνια «επισκέφτηκε» όλους τους πλανήτες στο Ηλιακό μας σύστημα. Η θέση του είναι μοναδική και είναι ο ένας και μοναδικός επιστήμονας στον κόσμο, που επισκέφτηκε -μέσα από τα πειράματά του- όλους τους πλανήτες του Ηλιακού μας Συστήματος. Μέσα από τον  Δρ Κριμιζή ανακαλύπτουμε όλους τους πλανήτες του Ηλιακού μας Συστήματος και μπορούμε να εκτιμήσουμε το μεγάλο ανθρώπινο μυαλό...