Μια περιγραφή της κοινωνίας του 1931 είναι πάντα ενδιαφέρουσα και γίνεται ακόμα πιο ελκυστική μέσα από το κλασικό αριστούργημα της Κάθριν Αν Πόρτερ «Το πλοίο των τρελών» που ξεκίνησε να το γράφει το 1941, ολοκληρώθηκε το 1961 και εκδόθηκε την ίδια χρονιά για να το διαβάσουμε εμείς στην Ελλάδα το 2020 (σε μετάφραση της Έφης Τσιρώνη) χάρη στις εκδόσεις Κλειδάριθμος. Το πλοίο των τρελών αποτελεί μια τεράστια αλληγορία του κόσμου σε μια εποχή που βρίσκεται σε αναταραχή, όπως άλλωστε αλληγορικό ήταν και το ομότιτλο ποίημα του Σεμπάστιαν Μπραντ, που είχε εμπνεύσει τη συγγραφέα. Τα οικονομικά προβλήματα συσσωρεύονταν επικίνδυνα, οι απεργίες αποτελούσαν συχνό φαινόμενο, υπήρχε αβεβαιότητα, ενώ στο βάθος του ορίζοντα εμφανιζόταν ο Χίτλερ για να αλλάξει τον κόσμο και να σβήσει κάθε ελπίδα φωτός.
Πολλά διαδραματίζονται στο υπερωκεάνιο «S.A. Βέρα» των Lloyd υπό γερμανική σημαία που αναχωρεί στις 22/8/1931 από το λιμάνι της Βερακρούζ του Μεξικού με τελικό προορισμό το λιμάνι του Μπρεμερχάφεν της Γερμανίας που θα φτάσει στις 17/9/1931. Οι περιγραφές των καταστάσεων και των χαρακτήρων από τη συγγραφέα, μου θύμισαν το -επίσης κλασικό- «Οδυσσέας» του James Joyce (Κέδρος) ενώ το παρακμιακό κλίμα του, μου έφερε στο νου το δυστοπικό «High – Rise» του J.G.Ballard (Κέδρος), αλλά στο πιο ανάλαφρο.
Η Πόρτερ άλλες φορές συμπιέζει το χρόνο και γίνεται ελκυστικό στην ανάγνωση και άλλες κινείται με ληθαργικό ρυθμό που νομίζεις ότι δεν θα τελειώσει ποτέ. Όπως και να το κάνεις όμως, έχει ενδιαφέρον από την άποψη ότι μέσα από τις σελίδες του βιβλίου παρελαύνει μια πλειάδα ετερόκλιτων χαρακτήρων, ανασύρονται πάθη, βγαίνουν στην επιφάνεια κρυμμένες επιθυμίες και ανομολόγητοι φόβοι και αναπτύσσονται κουτσομπολιά που διαμορφώνουν την κλειστή κοινωνία του πλοίου, στην οποία υπάρχει και η κατώτερη τάξη, αυτή του Κάτω Καταστρώματος. Που σημαίνει ότι η συγγραφέας όχι μόνον ενδιαφέρεται για τους βασικούς της χαρακτήρες προσφέροντάς μας μια λεπτομερή κατάδυση στη ψυχή τους, αλλά εμβαθύνει και στους δευτεραγωνιστές, δεν τους αφήνει να χαθούν στην αφάνεια.
Ένα ταξίδι με πλοίο που ταυτόχρονα είναι και ένα ψυχολογικό ταξίδι με κάθε είδους χαρακτήρες που δημιουργούν άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες καταστάσεις, τις οποίες πρέπει να διαχειριστεί ο καπετάνιος, ο οποίος ενώ έχει εμπειρίες από φουρτουνιασμένες θάλασσες, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει «τρικυμίες εν κρανίω».
Διαβάζοντας το βιβλίο, από τους βασικούς χαρακτήρες ξεχώρισα το ζευγάρι της κοντέσας που ζούσε στην Κούβα ως πολιτική εξόριστη και τώρα -υπό απέλαση- ταξιδεύει με προορισμό την Τενερίφη. Μια θλιβερή ύπαρξη πλέον που έχει χάσει τα πάντα και μπλέκει με τον γιατρό του πλοίου, τον Δρ. Σούμαν, ο οποίος την ποτίζει με ηρεμιστικά.
Αναφέρομαι ειδικά σ’ αυτούς επειδή στην ομότιτλη κινηματογραφική ταινία τους υποδύονταν η Simone Signoret και ο Oskar Werner. Διότι το μυθιστόρημα αυτό της Πόρτερ είχε γυριστεί ταινία το 1965 αποσπώντας μάλιστα και δύο Όσκαρ: Φωτογραφίας και Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης. Η μεταφορά του βιβλίου, έγινε σε σκηνοθεσία του Stanley Kramer με ένα all star cast για την εποχή εκείνη: Vivien Leigh, Oskar Werner, Lee Marvin, Simone Signoret, Jose Ferrer, Elizabeth Ashley, George Segal και Michael Dunn.
Πολλά διαδραματίζονται στο υπερωκεάνιο «S.A. Βέρα» των Lloyd υπό γερμανική σημαία που αναχωρεί στις 22/8/1931 από το λιμάνι της Βερακρούζ του Μεξικού με τελικό προορισμό το λιμάνι του Μπρεμερχάφεν της Γερμανίας που θα φτάσει στις 17/9/1931. Οι περιγραφές των καταστάσεων και των χαρακτήρων από τη συγγραφέα, μου θύμισαν το -επίσης κλασικό- «Οδυσσέας» του James Joyce (Κέδρος) ενώ το παρακμιακό κλίμα του, μου έφερε στο νου το δυστοπικό «High – Rise» του J.G.Ballard (Κέδρος), αλλά στο πιο ανάλαφρο.
Η Πόρτερ άλλες φορές συμπιέζει το χρόνο και γίνεται ελκυστικό στην ανάγνωση και άλλες κινείται με ληθαργικό ρυθμό που νομίζεις ότι δεν θα τελειώσει ποτέ. Όπως και να το κάνεις όμως, έχει ενδιαφέρον από την άποψη ότι μέσα από τις σελίδες του βιβλίου παρελαύνει μια πλειάδα ετερόκλιτων χαρακτήρων, ανασύρονται πάθη, βγαίνουν στην επιφάνεια κρυμμένες επιθυμίες και ανομολόγητοι φόβοι και αναπτύσσονται κουτσομπολιά που διαμορφώνουν την κλειστή κοινωνία του πλοίου, στην οποία υπάρχει και η κατώτερη τάξη, αυτή του Κάτω Καταστρώματος. Που σημαίνει ότι η συγγραφέας όχι μόνον ενδιαφέρεται για τους βασικούς της χαρακτήρες προσφέροντάς μας μια λεπτομερή κατάδυση στη ψυχή τους, αλλά εμβαθύνει και στους δευτεραγωνιστές, δεν τους αφήνει να χαθούν στην αφάνεια.
Ένα ταξίδι με πλοίο που ταυτόχρονα είναι και ένα ψυχολογικό ταξίδι με κάθε είδους χαρακτήρες που δημιουργούν άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες καταστάσεις, τις οποίες πρέπει να διαχειριστεί ο καπετάνιος, ο οποίος ενώ έχει εμπειρίες από φουρτουνιασμένες θάλασσες, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει «τρικυμίες εν κρανίω».
Διαβάζοντας το βιβλίο, από τους βασικούς χαρακτήρες ξεχώρισα το ζευγάρι της κοντέσας που ζούσε στην Κούβα ως πολιτική εξόριστη και τώρα -υπό απέλαση- ταξιδεύει με προορισμό την Τενερίφη. Μια θλιβερή ύπαρξη πλέον που έχει χάσει τα πάντα και μπλέκει με τον γιατρό του πλοίου, τον Δρ. Σούμαν, ο οποίος την ποτίζει με ηρεμιστικά.
Αναφέρομαι ειδικά σ’ αυτούς επειδή στην ομότιτλη κινηματογραφική ταινία τους υποδύονταν η Simone Signoret και ο Oskar Werner. Διότι το μυθιστόρημα αυτό της Πόρτερ είχε γυριστεί ταινία το 1965 αποσπώντας μάλιστα και δύο Όσκαρ: Φωτογραφίας και Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης. Η μεταφορά του βιβλίου, έγινε σε σκηνοθεσία του Stanley Kramer με ένα all star cast για την εποχή εκείνη: Vivien Leigh, Oskar Werner, Lee Marvin, Simone Signoret, Jose Ferrer, Elizabeth Ashley, George Segal και Michael Dunn.