Ο φαροφύλακας

Τα μυθιστορήματα της Λέκμπεργκ, δεν είναι αμιγώς αστυνομικά του  στυλ «ποιος το ‘κανε;». Ούτε διαθέτουν αυτό το φαλλοκρατικό πνεύμα που διέκρινε τις αφηγήσεις των Έλλερυ Κουήν, Ρέημοντ Τσάντλερ και άλλων μαιτρ της αστυνομικής λογοτεχνίας ή και της Αγκάθα Κρίστι όταν έγραφε για τον Πουαρώ. Αντικατοπτρίζουν περισσότερο το περιβάλλον του κεντρικού ήρωα και όχι μόνον το οικογενειακό, αλλά και το ευρύτερα κοινωνικό, θέτουν δε και προβληματισμούς πάνω σε ευρεία γκάμα θεμάτων. Επίσης, είναι γραμμένα για να γίνουν εύκολα σενάριο, με κεφάλαια χωρισμένα σε υπο-ενότητες που «πηδούν» από ένα πλαίσιο δράσης σε άλλο με τέτοιο τρόπο, ώστε να σε αφήνουν πάντα σε μια αφηγηματική εκκρεμότητα (το σασπένς κατά Τρυφώ και Χίτσκοκ). Εν πάση περιπτώσει, η Λέκμπεργκ γράφει για να διαβάζεται χωρίς διακοπή. Απνευστί, που λέμε.

Στο πρόσφατο μυθιστόρημά της «Ο φαροφύλακας» (εκδ. Μεταίχμιο) που τελείωσα προ ημερών, η Καμίλλα Λέκμπεργκ δεν ξεφεύγει από την συνταγή που προανέφερα (πώς να ξεφύγει άλλωστε αφού είναι απόφοιτος Σχολής Δημιουργικής Γραφής). Ούτε αλλάζει  δομικά το στήσιμο της ιστορίας και κατά πάγια τακτική της τοποθετεί την υπόθεση στη Φιελμπάκα, που είναι τόπος καταγωγής της, με κεντρικό ήρωα τον επιθεωρητή Πάτρικ και τη σύζυγό του Έρικα, που είναι συγγραφέας και «χώνει πάντοτε τη μύτη της στις δουλειές του». Μου θυμίζει λίγο το στυλ γραφής του Ιταλού Αντρέα Καμιλλέρι, αλλά με περισσότερη ευαισθησία και αισθαντικότητα και σχεδόν απόντα τον κυνισμό εκείνου.

Στο «Φαροφύλακα», ο επιθεωρητής Πάτρικ επιστρέφει στη δουλειά ύστερα από αναρρωτική άδεια, στην οποία είχε προσπαθήσει να ξεκουραστεί και να φροντίσει τη γυναίκα του με τα δύο πρόωρα δίδυμα μωρά τους. Δεν προλαβαίνει όμως να πατήσει το πόδι του στο αστυνομικό τμήμα και τον περιμένει η δολοφονία ενός δημοτικού συμβούλου που είναι υπεύθυνος των οικονομικών του δήμου. Ο Ματς Σβέριν, ένας φιλικός και συμπαθής τύπος, που κανείς δεν έχει να του προσάψει κάτι, βρίσκεται νεκρός με μια σφαίρα στο κεφάλι. Ο Πάτρικ αναλαμβάνει να χαρτογραφήσει τη ζωή του, η οποία έκρυβε μυστικά πέρα από κάθε υποψία, αλλά και ερωτηματικά, όπως: Γιατί βιαζόταν τόσο να φύγει από το Γέτεμποργ και να επιστρέψει στη Φιελμπάκα; Τι ρόλο έπαιξε στη μετατροπή του παλιού λουτρού της Φιελμπάκα σε Σπα; Είναι σύμπτωση που η αγαπημένη του από την παιδική του ηλικία, η Άννι, έχει επίσης επιστρέψει στη Φιελμπάκα;

Η Καμίλλα Λέκμπεργκ, που σε ηλικία 11 ετών είχε διαβάσει όλα τα μυθιστορήματα της Αγκάθα Κρίστι, κεφάλαιο το κεφάλαιο χτίζει σφιχτά την ιστορία της, παρεμβάλλει στην εξέλιξη τις αναδρομές της στη Φιελμπάκα του 1870 των θρύλων και των φαντασμάτων, για να δώσει και λίγη μεταφυσική χροιά. Αναλύει τα προβλήματα των γυναικών και ιδιαιτέρως των μανάδων που έχουν δίδυμα, παρεμβάλλει και τις δραστηριότητες του αστυνομικού τμήματος και τις γραφειοκρατικές ατέλειες των υπηρεσιών και τελικά κορυφώνοντας σταδιακά τη δράση, δίνει τη λύση στο μυστήριο που περιβάλλει το θάνατο του δημοτικού συμβούλου.

Τα μυστικά του σινεμά

Όταν έπιασα στα χέρια μου το βιβλίο του Άρη Μαλανδράκη «Τα μυστικά του σινεμά» (εκδ. Γαβριηλίδης), ήξερα περίπου ποιο θα ήταν το περιεχόμενό του, αφού μάλιστα προηγουμένως είχα διαβάσει και το σύντομο οπισθόφυλλο («Ποια ταινία συγκέντρωσε τους περισσότερους θεατές; Γιατί οι βεδουίνοι έκαναν ¨εικόνισμα¨ τον Πίτερ Ο’Τουλ; Ποια ήταν τα...γήινα πάθη του Ιησού; Ποιος Έλληνας έκανε καριέρα στο Χόλιγουντ με μοναδικό εφόδιο την τερατόμορφη όψη του; Σε ποια ταινία ακούγεται μόνο μία λέξη;). 

Αυτό που δεν περίμενα, είναι ότι από τη στιγμή που το έπιασα δεν θα το άφηνα παρά μόνον  αφού θα το είχα διαβάσει ολόκληρο! Με είχε συναρπάσει. Όχι μόνο το γεγονός ότι ανέφερε πολλά πράγματα που δεν γνώριζα, αλλά ότι ήταν γραμμένο με ένα γλαφυρό τρόπο και μια διάθεση, όχι επίδειξης των «μυστικών του σινεμά», αλλά λατρευτική αυτού του είδους διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Διότι πρέπει να αγαπάς πολύ αυτό το αντικείμενο, για να μπορέσεις να αφιερώσεις χρόνο να ανακαλύψεις και να συγκεντρώσεις τα αστεία και τα σοβαρά (ή και τραγικά καμιά φορά) που συμβαίνουν πριν, αλλά και μετά από τα γυρίσματα των κινηματογραφικών ταινιών και ο Άρης Μαλανδράκης, απέδειξε άλλη μια φορά ότι αγαπά αυτό που κάνει. 

Έτσι, έχει καταφέρει να αποκαλύψει σε αυτό το βιβλίο 65 ενδιαφέροντα μυστικά, που κρύβονται σε περισσότερες από 160 ελληνικές και ξένες ταινίες. Στις σελίδες του παρουσιάζεται με κείμενα και πληθώρα φωτογραφιών, η αθέατη ιστορία του κινηματογράφου, παρελαύνουν δεκάδες παραγωγοί, σκηνοθέτες, τεχνικοί και διάσημοι σταρ και φωτίζονται άγνωστες πτυχές από τα γυρίσματα ταινιών.

Ο Άρης Μαλανδράκης, σπούδασε γραφικές τέχνες και φωτογραφία, αλλά ακολούθησε τη δημοσιογραφία. Ξεκίνησε από τα περιοδικά «Παρά Πέντε», «Μικρό Παρά Πέντε» και «Απαγορευμένος Πλανήτης» και συνεργάστηκε με διάφορα άλλα έντυπα. είναι συγγραφέας του λευκώματος «Το αλφαβητάρι του παλιού ελληνικού κινηματογράφου» (εκδ. Bell). Έγραψε το ένθετο αφιέρωμα και επιμελήθηκε την κασετίνα με τις ηχητικές περιπέτειες των δύο ηρώων του περιοδικού «Γκαούρ - Ταρζάν» (εκδ. Modern Times).

Παλικάρι: Ο Λούης Τίκας και η Σφαγή του Λάντλοου

(Louis Tikas and the Ludlow Massacre)

Η σφαγή του Λάντλοου και η δολοφονία του Έλληνα μετανάστη και συνδικαλιστή Λούη Τίκα (Ηλία Σπαντιδάκη) αποτελεί μία από τις κομβικές στιγμές του αμερικανικού εργατικού κινήματος και ενώνει, έναν ολόκληρο αιώνα μετά, τις ΗΠΑ του 1914 με τις εργατικές και μεταναστευτικές διεκδικήσεις της Ελλάδας του 2014. 

Η Λαμπρινή Θωμά και ο Νίκος Βεντούρας αναζήτησαν τις μνήμες, την ιστορία και την κληρονομιά του Λούη Τίκα και του Λάντλοου στο Κολοράντο, και μίλησαν με κορυφαίους ιστορικούς, καλλιτέχνες και απογόνους ανθρακωρύχων, καταγράφοντας τα σημάδια που άφησε στο σώμα της εργατικής Αμερικής μία τραγωδία που πολλοί προσπάθησαν να κάνουν να ξεχαστεί.

Η έκρηξη

Υπόθεση: Η Μαρία τρέχει στην Εθνική Οδό. Πίσω της, φωτιά και μια τσάντα γεμάτη λεφτά. Μπροστά της, ο ατέλειωτος δρόμος. Μόλις μια μέρα πριν, ήταν μια στοργική μητέρα, ερωτευμένη σύζυγος, υπεύθυνη κόρη. Σήμερα, έχει επαναστατήσει. Και είναι αποφασισμένη να σαρώσει στο πέρασμά της ό,τι αγάπησε ποτέ. Η μαύρη κωμωδία και το δράμα εναλλάσσονται συνεχώς και μια κρυμμένη τρυφερότητα τρυπάει διαρκώς τη σκληρή πραγματικότητα, συνθέτοντας την τελική πορεία της Μαρίας προς την εξιλέωση, σε μια ελληνική ιστορία πιο επίκαιρη από ποτέ.

Κριτική: Τολμηρή ταινία, σκληρή και εκφραστικά βίαιη. Τέσσερα χρόνια μετά την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, τη «Χώρα προέλευσης», ο σκηνοθέτης Σύλλας Τζουμέρκας έρχεται και προσπαθεί να μας παρουσιάσει μια ανατομία της χαοτικής ελληνικής κοινωνίας σήμερα την εποχή της οικονομικής κρίσης, μέσα από τα στάδια στη ζωή μιας γυναίκας, που από υπεύθυνη κόρη, ερωτευμένη σύζυγος και στοργική μητέρα, ξεσπά και εκρήγνυται και όποιον πάρει ο χάρος.

Αφεντικά για σκότωμα 2 - Horrible bosses 2

Υπόθεση: Έχοντας βαρεθεί  να δίνουν λογαριασμό σε προϊστάμενους, ο Νικ, ο Ντέιλ και ο Κούρτ αποφασίζουν να γίνουν αφεντικά των εαυτών τους, ανοίγοντας τη δική τους επιχείρηση.  Ένας επιτήδειος επενδυτής αποσύρει όμως ξαφνικά την οικονομική του υποστήριξη, αφήνοντας τους στα κρύα του λουτρού. Εξαπατημένοι, απογοητευμένοι και χωρίς νομική βοήθεια, οι τρεις επίδοξοι επιχειρηματίες σχεδιάζουν να απαγάγουν τον ενήλικο γιο του επενδυτή για να τον εκβιάσουν ώστε να ανακτήσουν  τον έλεγχο της εταιρείας τους.

Κριτική: Ανάλαφρη κωμωδία. Εντάξει δεν τρελαίνεσαι κιόλας, αλλά έρχονται στιγμές που μπορείς να γελάσεις αβίαστα, ενώ υπάρχουν και άλλες που αναρωτιέσαι «αλήθεια μπορούν και γελούν με αυτές τις ταινίες οι αμερικανοί;».

Σαν σήμερα

Θεωρήθηκε "πολιτική τραγωδία με απροβλέπτους παγκοσμίους επιπτώσεις". Η δολοφονία του τότε προέδρου των ΗΠΑ Τζον Φ. Κένεντι, για την οποία παρόλο που εκδόθηκε πολυσέλιδο πόρισμα, αυτό δεν στάθηκε ικανό να φωτίσει πλήρως την υπόθεση, αφού ο συλληφθείς ως δολοφόνος δεν έφτασε ποτέ στο δικαστήριο, διότι δολοφονήθηκε μπροστά στα μάτια των φρουρών του και έκτοτε πολλές θεωρίες διατυπώθηκαν, ταινίες γυρίστηκαν και μυθιστορήματα γράφτηκαν (το πιο πρόσφατο μάλιστα του Στίβεν Κινγκ με τίτλο "22/11/63" από τις εκδόσεις Bell). 

Η ουσία είναι ότι χάθηκε ένας ηγέτης, που "είχε εφελκύσει ευρύτατας συμπαθείας δια τας προσπάθειάς του προς μείωσιν της εντάσεως μεταξύ δυο αντιμαχομένων κόσμων" (Το Βήμα - Σάββατο 23 Νοεμβρίου 1963)

Ο κυρίαρχος του κόσμου - Master of the Universe

Υπόθεση: Ένας πρώην τραπεζίτης της Γερμανίας, ο οποίος εισήλθε στον κόσμο των επιχειρήσεων με την έλευση των σύγχρονων συστημάτων πληροφορικής αναπολεί τα χρόνια εργασίας του σε μερικές από τις κορυφαίες τράπεζες παγκοσμίως. Ήταν ένας από τους κορυφαίους τραπεζικούς επενδυτές στη Γερμανία. Κέρδιζε εκατομμύρια καθημερινά. Τώρα κάθεται σ’ ένα άδειο τραπεζικό κτίριο στο οικονομικό κέντρο της Φρανκφούρτης και μιλά. 

Κριτική: Μια δραματική εμπειρία γύρω από τον κόσμο του τραπεζικού συστήματος και της δυναμικής του. Μια τρομακτική ματιά σ’ έναν παράλληλο, ψευτοθρησκευτικό κόσμο μεγαλομανίας πίσω από τζάμια-καθρέφτες. Η αφήγησή του σκιαγραφεί το τυπικό παράδειγμα της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων της τράπεζας, μαζί με τα ηθικά διλήμματα που αντιμετωπίζουν συχνά. Επίσης, ο ίδιος υπεραμύνεται των απόψεών του για τη δυναμική των χρηματοπιστωτικών αγορών και την ύφεση που βιώνουμε σήμερα.

Είδος: Ντοκιμαντέρ

Σκηνοθεσία: Μαρκ Μπάουντερ

Προβάλλεται από 20/11/2014

(Δημοσιεύεται στην Αμαρυσία 22/11/2014)

Ο άνθρωπος φάντασμα

Εγώ γνώριζα τον Τζακ Ρίτσερ τον πανύψηλο ήρωα πρωταγωνιστή μιας σειράς μυθιστορημάτων του Lee Child, για τον οποίο (τον Ρίτσερ, δηλαδή) μέχρι να σηκώσει το χέρι του και να κεραυνοβολήσει τον αντίπαλό του, έχεις διαβάσει δύο σελίδες από σκέψεις του (τη στάση του σώματός του, του σώματος του αντιπάλου, το βάρος και των δυο για να υπολογίσεις ποιος είναι πιο δυνατός, τη θέση τους στο χώρο και το χρόνο γιατί κάθε δευτερόλεπτο μετράει, τα ρούχα που φοράνε επειδή διαφορετική κίνηση κάνεις με ένα αθλητικό φανελάκι και άλλη με μια φόρμα εκστρατείας κλπ κλπ), αλλά ξεκινώντας το «Ο άνθρωπος φάντασμα» του Roger Hobbs κατάλαβα από την πρώτη σελίδα, ότι έχω να κάνω με έναν ήρωα που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τον Τζακ Ρίτσερ και διαθέτει ένα παραπάνω πλεονέκτημα, διότι ο Τζακ Ρίτσερ του συγγραφέα Lee Child έχει ονοματεπώνυμο, κινείται φανερά και δεν φοβάται τίποτα, αφού είναι πρώην στρατονόμος του αμερικανικού στρατού, ενώ ο Τζακ του Roger Hobbs -που είναι εξίσου ακατάβλητος όσο ο Τζακ Ρίτσερ- δεν έχει επώνυμο και είναι παντελώς άγνωστος σε όλες τις υπάρχουσες βάσεις δεδομένων αυτού του πλανήτη. Γι’ αυτό και «άνθρωπος φάντασμα».

The Hunger Games Η Επανάσταση Μέρος 1

Υπόθεση: Η ταινία βρίσκει την Κάτνις στην Περιοχή 13, αμέσως μετά την κατάρρευση των Αγώνων. Με την καθοδήγηση της Προέδρου Κόιν, και τις συμβούλες των στενών της φίλων, η Κάτνις ανοίγει τα φτερά της για να σώσει τον Πίτα, αλλά και ολόκληρο το έθνος με το θάρρος της.

Κριτική: Ίσως είναι από τις λίγες περιπτώσεις, κατά την οποία το τρίτο sequel μιας κινηματογραφικής ιστορίας να είναι καλύτερο από το δεύτερο, που ήταν καλύτερο από το πρώτο.

Η άλλη Μποβαρί - Gemma Bovary

Υπόθεση: Μια διαφορετική ανάγνωση και εναλλακτική προσέγγιση της «Μαντάμ Μποβαρύ», του Γκουστάβ Φλομπέρ, ξεδιπλώνεται με διάφορα flashback καταγράφοντας μια κωμικοτραγική αναδρομή των τελευταίων μηνών της ζωής του ομώνυμου χαρακτήρα. Η Τζέμα είναι η πανέμορφη δεύτερη σύζυγος του Τσάρλι Μπόβερι. Είναι επίσης η απρόθυμη μητριά των παιδιών του αλλά και το αντικείμενο εμμονικής αντιπάθειας της πρώην συζύγου του Τσάρλι. Η απρόβλεπτη αλλαγή συμπεριφοράς και η απροσδόκητη αποστροφή της Τζέμα για το Λονδίνο αναγκάζουν τον Τσάρλι να την πάρει και να μετακομίσουν απέναντι στην επαρχία της Νορμανδίας, όπου ωστόσο ο αρχικός ενθουσιασμός τους για τη μαγεία της γαλλικής επαρχίας αναμένεται σύντομα να εξαφανιστεί. 

Κριτική: Η Αν Φοντέιν στα χνάρια του Φιλίπ Λεγκέ (που μας είχε χαρίσει πέρυσι τη «Βόλτα με το Μολιέρο», μια διασκευή του «Μισάνθρωπου» του Μολιέρου) μεταφέρει στη σύγχρονη εποχή τη «Μαντάμ Μποβαρύ» του Φλομπέρ