12 Μαρ 2025

Επιστροφή στην πατρίδα – Return to homeland

Ένα οδοιπορικό μνήμης και αυτοκάθαρσης, ενός ανθρώπου που προσπαθεί να απεκδυθεί την εθνικότητά του, η οποία αποτελεί βάρος στη συνείδησή του.
Η Χρύσα Τζελέπη και ο Άκης Κερσανίδης εμπνεόμενοι από το βιβλίο του Τίτους Μίλεχ «Ο τόπος του εγκλήματος: Γερμανία η ανοίκεια πατρίδα», αποφάσισαν να βάλουν το συγγραφέα μπροστά στην κάμερα και να τον ακολουθήσουν, σε ένα ταξίδι μνήμης, πόνου και λύτρωσης. Το ταξίδι ενός ανθρώπου που προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί από τα εγκλήματα του ναζισμού και το ναζιστικό παρελθόν της οικογένειάς του.
Ο Τίτους Μίλεχ γεννήθηκε το 1947 στο Τίμπιγκεν. Σε νεαρή ηλικία εγκατέλειψε την πατρίδα του και εγκαταστάθηκε στη Γαλλία, πήρε τη γαλλική υπηκοότητα, σταμάτησε να μιλά γερμανικά και έκανε το παν για να απομακρυνθεί από οτιδήποτε του το θύμιζε τη Γερμανία του Β’’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μπορεί τα μέλη της οικογένειάς του να μην υπήρξαν μέλη του ναζιστικού κόμματος αλλά στήριξαν τους ναζί και πίστεψαν στο «όραμα» τους για μια Γερμανία «υπεράνω όλων». Και αυτό ο Τίτους Μίλεχ δεν μπορούσε να το αντέξει. Παρόλα αυτά, και αφού ο Μίλεχ έζησε επί 30 χρόνια στη Γαλλία, το 2000 και το 2001 αποφάσισε να ταξιδέψει στη Γερμανία, θέλοντας να αντικρύσει πιο καθαρά το παρελθόν, «τη χώρα της παιδικής του ηλικίας που τη χαρακτήριζαν πιο πολύ η θλίψη και η σύγχυση παρά η χαρά».
Το ντοκιμαντέρ της Τζελέπη και του Κερσανίδη είναι ένα road movie ενός ανθρώπου που αγωνίζεται μέχρι σήμερα να ισορροπήσει και να βρει τη θέση του στον κόσμο. Ο φακός τους, εκτός από εικόνες της σύγχρονης Γερμανίας και των στρατοπέδων των ναζί που επισκέπτεται ο Μίλεχ, αποτυπώνει και ένα σύνολο διαφορετικών συναισθημάτων του: οργή, θλίψη πόνο και συγκίνηση, σε μια αναζήτηση όχι ατομικής, αλλά οικουμενικής λύτρωσης και συγχώρεσης. 
Στη στιβαρή αφήγηση της ιστορίας, συμβάλλουν η έξοχη φωτογραφία του Δράκου Πολυχρονιάδη και το μοντάζ του Τζον Καραμπελά, καθώς επίσης και η υποβλητική πρωτότυπη μουσική του Κωστή Δρυγιαννάκη.
Συνολικά, το ντοκιμαντέρ είναι ένα έξοχο δείγμα συνδυασμού ιστορίας, πολιτικής, προσωπικού δράματος και στοχασμού, που πραγματεύεται τη θέση του ατόμου στην ιστορία και την κοινωνία, στο χρόνο και στο χώρο. Βλέπεται με ενδιαφέρον περισσότερο από τη συγκλονιστική φιγούρα του Τίτους Μίλεχ, ενός μοναχικού άνδρα που αναζητά μια «ανοίκεια πατρίδα».
INFO
Προβάλλεται: Σάββατο 15 Μαρτίου, στις 21:00, στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης
(στο Τμήμα Ανοιχτοί Ορίζοντες του 27ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης)
Είδος: Ντοκιμαντέρ, Ιστορικό, 127΄
Χώρα: Ελλάδα, 2025
Σκηνοθεσία: Χρύσα Τζελέπη και Άκης Κερσανίδης
Διανομή: Anemicinema
======================
ΠΡΟΣΘΗΚΗ (17/3/2025): Η ταινία, ύστερα από σύσκεψη των μελών της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου βραβεύτηκε ως το Καλύτερο Ντοκιμαντέρ για το 2025