10/6/24

Ο τελευταίος των ανθρώπων – Der letzte mann - The last laugh (Επαν.)

Βωβή -και αριστουργηματική- ταινία, πάνω στην αυτοεκτίμηση, την αποδοχή, την απόρριψη και την ταπείνωση. 
Ένας ηλικιωμένος (Εμίλ Τζάνινγκς) είναι πορτιέρης με εντυπωσιακή στολή, σε  ένα αριστοκρατικό ξενοδοχείο, που νιώθει μεγάλη υπερηφάνεια για τη δουλειά και τη θέση του. Ο διευθυντής του όμως, τελείως απροσδόκητα, αποφασίζει ότι είναι πολύ μεγάλος και όχι εμφανίσιμος για την εικόνα του ξενοδοχείου και έτσι τον υποβιβάζει σε μια λιγότερο απαιτητική δουλειά, στις τουαλέτες του ξενοδοχείου. Ο πρώην πορτιέρης, προσπαθεί να κρύψει τον υποβιβασμό του από τους φίλους και την οικογένειά του, αλλά, προς ντροπή του, τον ανακαλύπτουν. Οι φίλοι και οι γείτονές του, νομίζοντας ότι τους έλεγε ψέματα για την αριστοκρατική δουλειά του, τον χλευάζουν πλέον αλύπητα, ενώ η οικογένειά του τον απορρίπτει από ντροπή. Ο πορτιέρης βρίσκει παρηγοριά μόνον από έναν νυχτοφύλακα, ο οποίος τον αντιμετωπίζει με κατανόηση και συμπόνοια.
Η ταινία θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα του βωβού κινηματογράφου και ένα από τα σημαντικότερα έργα του γερμανικού εξπρεσιονισμού, επηρεάζοντας πολλούς μεταγενέστερους σκηνοθέτες και παραμένοντας ένα βασικό παράδειγμα της δύναμης της οπτικής αφήγησης. Δεν διαθέτει κάρτες διαλόγων, όπως όλες οι βωβές της εποχής, πλην μιας επεξηγηματικής πριν το ανατρεπτικό φινάλε (δεν θα κάνω spoil) και στηρίζεται κυρίως στην οπτική αφήγηση για να μεταφέρει την ιστορία και τα συναισθήματα των χαρακτήρων.
Ο Μουρνάου και ο διευθυντής της ασπρόμαυρης φωτογραφίας Καρλ Φροντ χρησιμοποίησαν την τεχνική της «unchained camera» που κινείται ελεύθερα, προσδίδοντας έναν πρωτοποριακό δυναμισμό στις σκηνές, ενώ o Εμίλ Τζάνινγκς δίνει μια αξέχαστη ερμηνεία, αποδίδοντας την τραγωδία του χαρακτήρα που υποδύεται, με έντονη εκφραστικότητα.
Η ταινία -ηλικίας 100 ετών φέτος- διατηρεί μια σημαντική θέση στην ιστορία του σινεμά και αποτελεί case study, για τις καινοτομίες της και την επίδρασή της στην εξέλιξη της κινηματογραφικής τέχνης. Δεν χάνεται! (Κριτική μου για το myFilm)
INFO
Προβάλλεται στις αίθουσες από 13/6/2024
Είδος: Δράμα, 77’ 
Χώρα: Γερμανία, 1924
Σκηνοθεσία: Φρίντριχ Βίλχεμ Μουρνάου
Παίζουν: Εμίλ Τζάνινγκς, Μάλι Ντέλσαφτ, Μαξ Χίλερ, Χανς Ούντερκιτσερ
Διανομή: New Star