6/10/21

Ο εφημέριος – Léon Morin, prêtre

Μια ταινία του Ζαν – Πιέρ Μελβίλ από το 1961, η οποία διαπραγματεύεται τον σκεπτικισμό απέναντι στη θρησκεία, την πίστη, αλλά και τον πειρασμό, ανακάλυψα πρόσφατα στο Netflix, με πρωταγωνιστή τον Ζαν–Πολ Μπελμοντό και κάθισα να την δω. Ο λόγος είναι ότι με την έναρξη της ταινίας, η υπόθεση της οποίας διαδραματίζεται σε ένα Γαλλικό χωριό που βρίσκεται υπό Γερμανική κατοχή στις αρχές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Μπάρνι (αρκετά προκλητική η Εμανουέλ Ρίβα) μια χήρα με παιδί, επιλέγει να εξομολογηθεί σε έναν ιερέα, με βάση το όνομά του (Λεόν) που της φαίνεται λιγότερο μπουρζουά! 
Μπαίνει στο εξομολογητήριο και αντί να αρχίσει με το κλασσικό «πάτερ μου αμάρτησα» για να υποστεί τυχόν ανάκριση, ξεκινά με το «Πάτερ μου, η θρησκεία είναι το όπιο του λαού». Ο εφημέριος Λεόν Μορίν (υπέροχος ο Ζαν-Πολ Μπελμοντό) δεν «τσιμπάει» όμως. Έχει έτοιμες απαντήσεις για όλες τις αιτιάσεις της που τη δικαιολογούν να είναι άθεη. Έτσι ξεκινάει μεταξύ τους ένας «διάλογος». Αδιέξοδος, φαινομενικά, μεταξύ τους αλλά εποικοδομητικός για τον θεατή. 
Μια φιλία θα αναπτυχθεί και γρήγορα θα αρχίσουν να γίνονται απαραίτητοι ο ένας στον άλλο. Ο Μελβίλ, μάλιστα, ιντριγκάρει το θεατή με έναν υποβόσκοντα ερωτισμό, αφού η Μπάρνι προκαλεί άλλοτε με υπαινιγμούς τον εφημέριο και άλλοτε ανοικτά («Θα με παντρευόσουν αν ήμουν Προτεστάντισσα;» τον ρωτά κάποια στιγμή) και εκείνος αν και εκνευρίζεται, εγκρατής και ευγενικά φερόμενος, την αντιμετωπίζει όπως κάθε άλλη γυναίκα της ενορίας του. Εν τούτοις στο βλέμμα του ώρες-ώρες βλέπεις κάποιο θαυμασμό γι’ αυτή την ατίθαση, ανεξάρτητη, αλλά πρόθυμη να γίνει καλή χριστιανή, νέα γυναίκα. Το τι θα συμβεί στο φινάλε, το αφήνω σε σας. 
Αυτό που μπορώ να αναφέρω είναι ότι ο Ζαν-Πιερ Μελβίλ (1917-1973) ήταν ένας Γάλλος σκηνοθέτης της δεκαετίας του 1950 που είχε σημαντική επιρροή στη Nouvelle Vague και ήταν περισσότερο γνωστός για τις γκανγκστερικές ταινίες του και άλλες σχετικές με τη Γαλλική Αντίσταση στον πόλεμο, το δε συνολικό έργο του εκτιμήθηκε πολύ αργότερα. 
Πρόσφατα έγραψα κριτική για την ταινία του «Μπομπ ο χαρτοπαίχτης» (Bob le Flambeur, 1956) που προβλήθηκε το καλοκαίρι σε λίγες θερινές αιθουσες.
INFO 
Είδος: Αισθηματική, Δράμα (118΄)
Χώρες: Γαλλία – Ιταλία (1961, αποκατεστημένη ψηφιακά)
Σκηνοθεσία: Ζαν-Πιερ Μελβίλ 
Παίζουν: Ζαν Πολ Μπελμοντό, Εμανουέλ Ρίβα, Ιρέν Τουνκ, Μονίκ Μπερτό 
Σύνοψη: Μια μοιραία ερωτική έλξη στα χρόνια της Κατοχής ανάμεσα σε μια νεαρή αντικομφορμίστρια χήρα και μητέρα, που βλέπει με σκεπτικισμό τη θρησκεία κι έναν αινιγματικό -αλλά εγκρατή στους πειρασμούς- νεαρό εφημέριο. Οι εξελίξεις της εποχής τους φέρνουν αναπάντεχα κοντά. Ο εφημέριος ιντριγκάρει πολλαπλά αυτή τη γυναίκα, η οποία βρίσκει στο πρόσωπό του το υποκατάστατο του συζύγου, του φίλου και του πατέρα του παιδιού της. (βασισμένο στο μυθιστόρημα της Béatrix Beck)
Προβάλλεται 
στο Netflix (μαζί με άλλες ταινίες -για όσους ενδιαφέρονται- του Ζαν-Πιέρ Μελβίλ, καθώς και των Κλοντ Σαμπρόλ, Ζορζ Λοτνέρ, Ζακ Ντερέ και άλλων Γάλλων σκηνοθετών)