31/1/21

Θύτης ή θύμα;

Αυτές τις μέρες θυμήθηκα μια ταινία από τη Δανία που την είχα δει το 2012 με τίτλο «Το κυνήγι» (Jagten) και θέμα το πώς μία «ψεύτικη είδηση» (από μία φαντασίωση, ή αψυχολόγητη αντίδραση ή εκδικητικότητα), μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε προσωπική τραγωδία και κοινωνικό ρατσισμό. Επίσης, και για το πώς η αρνητική αποδοχή ενός κοινωνικού συμβιβασμού μπορεί να περιγράφεται ως δογματική θέση. Μια θέση την οποία δημιουργεί η πλειοψηφία. Κι έτσι, η λογική και η πολιτική ορθότητα, αυτοπαγιδεύονται σε ένα όργιο φημών, που σα χιονοστιβάδα παρασέρνουν μια ολόκληρη κοινωνία.
Στο φιλμ αυτό, ο Λούκας είναι δάσκαλος δημοτικού και δείχνει ένα φυσιολογικό ενδιαφέρον για τους μαθητές του. Πέφτει θύμα, όμως, της φαντασίας μιας μικρής, η οποία σε μια στιγμή αδυναμίας αφήνει να εννοηθεί ότι παρενοχλήθηκε σεξουαλικά. Η οικογένειά της, την πιέζει να περιγράψει «τι ακριβώς της έκανε». Κάτω από την πίεση, η μικρή πλάθει μια ιστορία. Και την πιστεύουν όλοι. Οι γονείς της, οι σύλλογοι γονέων και δασκάλων, η πόλη ολόκληρη. Αποτέλεσμα; Ο Λούκας κινδυνεύει να χάσει και την εμπιστοσύνη της γυναίκας του.
Η ιστορία αποδίδεται λιτά, με σωστά δομημένους χαρακτήρες, χωρίς υπερβολές και μελοδραματισμούς μέσα από έξοχες ερμηνείες. Ο Mads Mikkelsen είναι εξαιρετικός στο ρόλο του ανυπεράσπιστου Λούκας και ο σκηνοθέτης Thomas Vinterberg έχει στήσει ένα κοινωνικό θρίλερ. Έναν εφιάλτη αδικίας και παράνοιας.
Παράλληλα, σε δεύτερο επίπεδο, το φιλμ μας προβληματίζει για τις σκανδιναβικές κοινωνίες της ευμάρειας και της πολιτικής ορθότητας. Για το πώς μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τους αδύναμους χαρακτήρες και να τους ωθήσουν σε «απονενοημένα διαβήματα», σε αντίθεση με τον Λούκας που παραμένει δυνατός και gentleman, παρά «το κυνήγι» που του γίνεται και του οποίου πρέπει να αντιστρέψει τους όρους.
Η ταινία –αν δεν την έχετε δει- συστήνεται. Τώρα με την καραντίνα είναι εύκολο να τη βρείτε κάπου. Έχει διαχρονικό θέμα.
Τα στοιχεία της, στη συνέχεια.
Είδος: Κοινωνικό, Δράμα (115΄)
Παραγωγή: Δανία, Σουηδία (2012)
Σκηνοθεσία: Thomas Vinterberg
Παίζουν: Mads Mikkelsen, Thomas Bo Larsen, Annika Wedderkopp
Σύνοψη: Ο Λούκας είναι δάσκαλος νηπιαγωγείου που φροντίζει τους μαθητές του. Δυστυχώς γι 'αυτόν, η μικρή Κλάρα επινοεί ένα ψέμα για τον δάσκαλό της. Προτού ο Λούκας καταφέρει να συνειδητοποιήσει τις συνέπειες, έχει αρχίσει να μπαίνει στο περιθώριο και πρέπει να αποδείξει την αθωότητά του, πριν τη χάσει για πάντα.
(Από τη μόνιμη στήλη μου στην Αμαρυσία του Σαββάτου 30/1/2021)