Μια ταινία φόρος τιμής σε ένα από τα πρωτοπόρα ντοκιμαντέρ της ιστορίας του κινηματογράφου: το λυρικό «Νανούκ του Βορρά» (1921) του Ρόμπερτ Φλάχερτι. Ένα βωβό ντοκιμαντέρ που ο Φλάχερτι είχε γυρίσει –όπως και άλλα αργότερα- από αγάπη προς τη φύση, όπως δήλωνε, του οποίου αντικείμενο ήταν ο τρόπος ζωής μιας οικογένειας Εσκιμώων που ζούσαν κοντά στον Αρκτικό κύκλο. Ουσιαστικά, ο Φλάχερτι ήταν ο πρώτος που δημιούργησε ντοκιμαντέρ, με τον όρο που τα εννοούμε σήμερα: ένα είδος κινηματογραφικής ταινίας που πραγματεύεται ιστορικά, πολιτικά, καλλιτεχνικά ή άλλα θέματα και βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά. Έναν όρο που καθιερώθηκε από αυτές ακριβώς τις δημιουργίες του Φλάχερτι.
Σχεδόν 100 χρόνια αργότερα, ο Μίλκο Λαζάροφ, δημιουργεί το Aga (2018). Μια ταινία με ήρωες τον Νανούκ (Μίκαιλ Απροσίμοφ) και την Σέντνα (Φεοντοσία Ιβάνοβα), που ζουν μόνοι τους σε μια καλύβα στη μέση του παγωμένου πουθενά, κυνηγώντας και παρασκευάζοντας γούνες για τους «πολιτισμένους». Όπως μαθαίνουμε κατά την εξέλιξη της ιστορίας, Aga είναι το όνομα της κόρης τους, που τους έχει εγκαταλείψει για μια καλύτερη τύχη σε αστική περιοχή, μακριά από τους πάγους που περικυκλώνουν την καλύβα των γονιών της. Πάγους, που όμως λιώνουν σημαντικά, περιορίζοντας την πανίδα γύρω τους. Ένας μόνο τάρανδος εμφανίζεται στις απέραντες, γεμάτες σιωπή, εκτάσεις που καλύπτει ο φακός του Μίλκο Λαζάροφ.
Το μήνυμα, που θέλει να στείλει ο σκηνοθέτης με αυτό το φιλμ είναι σαφές. Οι πάγοι λιώνουν σιγά-σιγά και το κυνήγι έχει γίνει δυσκολότερο στις μέρες αυτού του «Νανούκ του 2018» και καλό θα είναι για το ζευγάρι να ξεκινήσουν για την πόλη και να βρουν την κόρη τους Aga (Γκαλίνα Τιχόνοβα), αλλά αυτό δεν θα είναι εύκολο.
Η ταινία του Λαζάροφ είναι μαγευτική. Η απεραντοσύνη, η ησυχία και η γαλήνη καλμάρουν το μυαλό και τα μάτια του θεατή, παρά τη λευκότητα της φωτογραφίας του Κάλογιαν Μποζίλοφ. Ακόμα και η χιονοθύελλα που αντιμετωπίζουν ο Νανούκ και η Σέντνα δεν φαντάζει απειλητική για το ζευγάρι, που με μελετημένες κινήσεις σώζουν την καλύβα τους από την κατάρρευση. Έχουν εξοικειωθεί με τη Φύση. Δεν παίζουν μαζί της.
Κάθε κάδρο αυτής της ταινίας, με τους ελάχιστους διαλόγους, μιλάει από μόνο του. Το τοπίο είναι φανταστικό και το soundtrack μαζί με την κλασική μουσική που ακούγεται από το τρανζίστορ που δωρίζει στο ζευγάρι ο Τσένα (Σεργκέι Εγκόροφ) ο μοναδικός επισκέπτης τους, συμβάλλουν όχι μόνο στην ανάδειξη της αγωνίας του συνθέτη (όπως λέει ο Νανούκ ακούγοντας τον σταθμό κλασικής μουσικής), αλλά και για να συνειδητοποιήσει ο θεατής την αγωνία της ανθρωπότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή. (Κριτική μου στο myfilm.gr)
INFO
Προβάλλεται από 16/1/2020
Είδος: Δράμα
Χώρες: Βουλγαρία, Γερμανία, Γαλλία (2018)
Διάρκεια: 96΄
Σκηνοθεσία: Μίλκο Λαζάροφ
Παίζουν: Μίκαιλ Απροσίμοφ, Φεοντοσία Ιβάνοβα, Σεργκέι Εγκόροφ, Γκαλίνα Τιχόνοβα
Σύνοψη: Στις παγωμένες εκτάσεις του Βορρά, ο Νανούκ και η Σέντνα ζουν σύμφωνα με τις παραδόσεις των προγόνων τους. Μόνοι στην παγωμένη τούνδρα, μοιάζουν με τους τελευταίους ανθρώπους στη Γη. Ο παραδοσιακός τρόπος της ζωής τους αρχίζει να αλλάζει - αργά, αλλά αναπόφευκτα. Το κυνήγι γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο, τα ζώα γύρω τους πεθαίνουν από ανεξήγητους θανάτους και ο πάγος κάθε χρόνο λιώνει νωρίτερα. Ο Τσένα, που τους επισκέπτεται τακτικά, είναι η μόνη σύνδεση τους με τον έξω κόσμο και με την κόρη τους Άγκα, που τους έχει εγκαταλείψει πριν από πολύ καιρό λόγω οικογενειακής διαμάχης. Όταν η υγεία της Σέντνα επιδεινώνεται, ο Νανούκ αποφασίζει να εκπληρώσει την επιθυμία της. Ξεκινάει μακρύ ταξίδι για να βρει την Άγκα.
Διανομή: New Star