«Το σπίτι που έκτισε ο Τζακ» του Λαρς φον Τρίερ, δεν το είδα σε δημοσιογραφική προβολή και ίσως να μην το έβλεπα, εάν δεν διάβαζα τις κριτικές τριών φίλων, που πολύ εκτιμώ και θα προσπαθήσω να τις παραθέσω συνοπτικά (και αν έχω ξεχάσει κάτι ας με συγχωρήσουν οι φίλοι, δεν υπάρχει σκοπιμότητα).
Ο Γιώργος Παπαϊωσήφ (στο InTownPost.gr) αφιερώνει 2,038 λέξεις, κάνει παρουσίαση γνωστών serial killers της ιστορίας και του ψυχισμού τους, αναφέρεται στην ανθρώπινη φύση και στο «κακό» που υπάρχει σε όλους τους ανθρώπους, καθώς και στη φρίκη που διακατέχει το σινεμά. Αναφέρεται στους ψυχολόγους Γιούνγκ και Άντλερ, στην ιδιομορφία του διάσημου σκηνοθέτη και του τρόπου που προκαλεί το κοινό. Τον χαρακτηρίζει «προβοκάτορα», «εμπρηστικό» και «εξαιρετικό σκηνοθέτη», κρίνει τεχνικά άρτια την ταινία και τον πρωταγωνιστή της, αναφέρει σκηνές απίστευτης ωμότητας από αυτήν και τελικά την χαρακτηρίζει αριστούργημα πέντε αστέρων.
Ο Γιάννης Ζουμπουλάκης (στο έντυπο BHMagazino), με 131 λέξεις την καταδικάζει «με το φόβο να χαρακτηρισθεί ηθικολόγος και συντηρητικός» για τις αποτρόπαιες πράξεις και την απεικόνισή τους από μια «αρρωστημένη φαντασία», η οποία γύρισε αυτή την ταινία «απλώς για να γίνει, χωρίς κανένα απολύτως νόημα καλλιτεχνικό, κινηματογραφικό ή άλλο» και κλείνει το σημείωμά του με τη σημείωση ότι πάντως «είδε όλη την ταινία χωρίς να κουνηθεί» από τη θέση του και προτείνει στους αναγνώστες του: «μη τη δείτε».
Τέλος, ο Παν. Τιμογιαννάκης (στο PanTimo.gr), με 1.400 ακριβώς λέξεις λέει ότι «είδε απευθείας» την ταινία χωρίς να λάβει υπόψη ποιος είναι ο δημιουργός της. Για να είμαι ειλικρινής, αυτό το βρήκα πιο κοντά στις δικές μου θέσεις (στο προφίλ μου στο blog, αναφέρω ότι «κρίνω τις ταινίες ανεξαρτήτως βραβείων και επαίνων» των δημιουργών τους). Ο Τιμογιαννάκης λοιπόν, εξηγεί πως λειτουργεί η βιομηχανία του κινηματογράφου, πώς καθιερώνονται οι auteur στη συνείδηση του κοινού, αποκαλεί τον Τρίερ «πανέξυπνο, ευφυέστατο έμπορο», εκθέτει τις «συνεργασίες» φεστιβαλικών και δημιουργικών παραγόντων του σινεμά και τέλος παραμερίζει όλα αυτά για να εκφράσει τη γνώμη του σαν να ήταν μια ταινία του οποιουδήποτε. Στο φινάλε, αναφέρεται στην ώριμη ερμηνεία του Ματ Ντίλον, που οφείλεται στην καθοδήγηση του Λαρς φον Τρίερ και κλείνει χωρίς βαθμολογία. Δεν επηρεάζει τον αναγνώστη με αστέρια, χαρακτηρισμούς και άλλου είδους προτροπές.
* * *
Έτσι, πήγα να δω την ταινία. Όχι επειδή ήταν «αριστούργημα» κατά τον πρώτο φίλο μου, αλλά επειδή ο δεύτερος, με προέτρεπε «μη τη δείτε» και ο τρίτος παραμέριζε τον auteur που έχω αγαπήσει με το Dogville και τη Μελαγχολία.
* * *
Και τώρα, η άποψή μου: Έχετε δει τη «Σιωπή των αμνών» (1991) και το «Seven» (1995); Και οι δύο με psycho serial killers ιδιαιτέρως ευφυείς, με υποβλητική ατμόσφαιρα και με εξαιρετικούς ερμηνευτές. Κατ’ εμέ ανώτερες: όχι μόνον επειδή έχουν προηγηθεί κάποια χρόνια, δημιουργώντας «σχολή», αλλά επειδή σε σοκάρουν πιο πολύ με το αποτέλεσμα των ειδεχθών πράξεων, παρά με τη «διαδικασία» τους. Και έχουν και ψυχολογικό υπόβαθρο. Ο Τζακ με το Σπίτι του, παρά την καλή ερμηνεία του Ματ Ντίλον, με ενόχλησε.
(Ο τίτλος αυτής της ανάρτησης είναι... teaser. Η ταινία κόβει εισιτήρια, απ' ό,τι μαθαίνω)
