Κλείνοντας τη σειρά Το Φανταστικό
και η Οικονομία, που ήταν αφιερωμένη στον τρόπο με τον οποίο ο σημερινός
υπουργός Οικονομίας Γιάνης Βαρουφάκης χρησιμοποιούσε τις ταινίες φαντασίας, για
να τεκμηριώνει τα άρθρα του, θα αναφερθούμε στο άρθρο του με τίτλο «Σούπερμαν
εναντίον Μπάτμαν», που δημοσιεύτηκε στις 13/2/2014 στο περιοδικό LIFO με
επεξηγηματικό υπότιτλο: «Η αδιέξοδη πίστη σ’ έναν Από Μηχανής Θεό και η
υποχρέωση να αντιμετωπίσουμε συλλογικά τους δαίμονές μας».
Ο κ. Βαρουφάκης, πρώτα εξιστορεί
την εμφάνιση των δυο υπερηρώων στη Γη, αποκαλώντας τον Σούπερμαν
«λαθρομετανάστη από τον πλανήτη Κρύπτον (που, σαν μια Σομαλία ή ένα Αφγανιστάν,
διαλύθηκε εις τα εξ ων συνετέθη)» και τον Μπάτμαν «δικό μας παιδί,
γέννημα-θρέμμα της αμαρτωλής Γκόθαμ Σίτι, γόνο ισχυρής οικογένειας της πόλης,
που όμως ξεκληρίστηκε επειδή δεν συμβιβάστηκε με το κακό».
Στη συνέχεια,
αναλύει τους χαρακτήρες τους λέγοντας πως και οι δύο ήθελαν να βοηθήσουν την κοινωνία, αλλά ο γεμάτος αντιθέσεις Μπάτμαν, ήταν η αντίδραση τόσο στην κρίση, όσο και στη χίμαιρα του Από Μηχανής Θεού - Σούπερμαν.
αναλύει τους χαρακτήρες τους λέγοντας πως και οι δύο ήθελαν να βοηθήσουν την κοινωνία, αλλά ο γεμάτος αντιθέσεις Μπάτμαν, ήταν η αντίδραση τόσο στην κρίση, όσο και στη χίμαιρα του Από Μηχανής Θεού - Σούπερμαν.
Εκεί που ο Σούπερμαν
αναδεικνύεται υπερ-ήρωας μέσα από την ανώτατη μορφή ανάτασης, την υπερηχητική
πτήση του, ο Μπάτμαν πέφτει μέσα σε σπηλιά την πηγή της δύναμης και την ουσία
της φύσης του. Ενώ ο Σούπερμαν αντιπροσωπεύει την απεγνωσμένη πίστη στον Από
Μηχανής Θεό, ο Μπάτμαν αντανακλά την παραδοχή ότι εν καιρώ κρίσης απλές λύσεις
δεν υπάρχουν.
Ο Σούπερμαν, κατά τον κ.
Βαρουφάκη, εμφανίζεται ως Από Μηχανής Θεός έχει εχθρούς παρανοϊκούς εγκληματίες
ή εξωγήινους. Ο Μπάτμαν τους έχει μέσα από την κοινωνία που εκφράζουν τους
φόβους της και τους δικούς του δαίμονες.
Έχει τον Τζόκερ που λέει: «Σκοπός μου είναι να εισαγάγω λίγη αναρχία. Να
ανατρέψω την καθεστηκυία τάξη. Να προσδώσω λίγο χάος στο καθετί. Ξέρεις τι καλό
έχει το χάος; Είναι δίκαιο!» και στη συνέχεια έχει τον δρ Κρέιν (το Σκιάχτρο)
που σκοπό δεν έχει ούτε να κλέψει, ούτε να πλουτίσει, ούτε να αποκτήσει
εξουσία. Ψεκάζει όλη την Γκόθαμ Σίτι με το «αέριο του φόβου» μόνο και μόνο για
να δει πώς θα αντιδράσουν στον γενικευμένο φόβο οι πάντες. Ισχυροί και οι
ανίσχυροι. «Το μόνο που πρέπει να φοβάσαι είναι ο ίδιος σου ο φόβος», λέει και
δεν είναι τυχαία η φράση. Είναι παρμένη από την πρώτη ομιλία του Φ. Ρούσβελτ,
όταν το 1933 αναλάμβανε την Προεδρία των ΗΠΑ με στόχο να δαμάσει την οικονομική
κρίση, απελευθερώνοντας τους πολίτες από τον φόβο. Ακριβώς το αντίθετο από αυτό
που συμβαίνει στη δική μας Γκόθαμ Σίτι, όπου ο φόβος χρησιμοποιείται ως μέσο
γενικής καταστολής σε μια κοινωνία, όπου το χάος του Τζόκερ έχει αρχίσει να
κερδίζει πόντους στα μάτια, και στην ψυχή των απεγνωσμένων.
Στη δική μας Γκόθαμ Σίτι, κλείνει
συμπερασματικά το άρθρο του ο κ. Βαρουφάκης, η ελπίδα ενός Σούπερμαν, ενός Από
Μηχανής Θεού, είτε αυτός είναι η κ. Μέρκελ, είτε ένας δικός μας εθνικός ήρωας
που θα τα λύσει όλα για λογαριασμό μας με τρόπο μαγικό, τροφοδοτεί την κρίση.
Στο μεταξύ, το χάος του Τζόκερ,
και ο φόβος του Σκιάχτρου ζουν και βασιλεύουν. Και εμείς Μπάτμαν μπορεί να μη
διαθέτουμε. Έχουμε όμως υποχρέωση να αντιμετωπίσουμε συλλογικά (όπως ο Μπάτμαν
έκανε ατομικά) τους δαίμονές μας, σε μια προσπάθεια να κρατήσουμε το χάος στο
περιθώριο και να δαμάσουμε τον φόβο.
(Δημοσιεύεται 9/3/15 στην Αμαρυσία)