Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και ταυτόχρονα αινιγματικό για την εποχή του έργο του Ζαν-Λικ Γκοντάρ (της Nouvelle Vague), το οποίο συνδυάζει Film Noir, Science Fiction, Romance και φιλοσοφική αλληγορία με πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης (σήμερα).
Το γεγονός ότι στην Αλφαβίλ, κεντρικός ήρωας είναι ο Λέμι Κόσιον, ένας πράκτορας του FBI (δημιούργημα του Αμερικανού συγγραφέα Πίτερ Τσέινι) που είχε πρωταγωνιστήσει σε επτά ταινίες από το 1953 μέχρι το 1962, έκανε δημοφιλή την ταινία, της οποίας ο πλήρης τίτλος ήταν «Alphaville, une étrange aventure de Lemmy Caution» και η οποία δεν εκτιμήθηκε το 1965.
Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ όμως με αυτήν, είχε σπάσει τις φόρμες και τα στερεότυπα κάθε είδους, στέλνοντας τον Λέμι Κόσιον (που τον υποδυόταν πάντα ο «σκληρόφατσας» Έντι Κονσταντίν) στο μέλλον, ως δημοσιογράφο της εφημερίδας «Figaro-Pravda», με σκοπό να βρει τον Χένρι Ντίκσον, συνάδελφό του που έχει εξαφανιστεί.
Θα τον ανακαλύψει σε κάποιο κακόφημο ξενοδοχείο, εθισμένο στο σεξ και στο ποτό, ένα διανοητικό «φυτό», όπως και ο υπόλοιπος πληθυσμός της δυστοπικής πόλης. Ερευνώντας, μαθαίνει ότι η πόλη κυριαρχείται από τον Άλφα-60, έναν πανούργο υπολογιστή που ελέγχει ολοκληρωτικά τους κατοίκους και κατασκευαστής του είναι ένας παρανοϊκός επιστήμονας ο Φον Μπράουν (παρά λίγο: Βέρνερ), του οποίου το πορτρέτο-αφίσα βρίσκεται παντού (σαν του Μεγάλου Αδελφού στο «1984» του Τζορτζ Όργουελ, 1948). Στην Αλφαβίλ, επίσης, τα βιβλία απαγορεύονται (όπως στο «Φαρενάιτ 451» του Ρέι Μπράντμπερι, 1951) εκτός από ένα λεξικό που περιέχει τις επιτρεπόμενες λέξεις, από τις οποίες όμως κάθε μέρα εξαφανίζεται κι από μία (όπως και στη Newspeak του «1984»).
Η κόρη του επιστήμονα, Νατάσα αναλαμβάνει να παρακολουθεί στενά τον Λέμι, ο οποίος διαπιστώνει ότι η κοπέλα δεν γνωρίζει λέξεις που περιγράφουν συναισθήματα, όπως οι λέξεις «αγάπη» και «τρυφερότητα» για παράδειγμα, αφού έχουν αφαιρεθεί από το λεξικό. Έχει όμως μαζί της ένα βιβλίο του ποιητή Πολ Ελιάρ, που θα δράσει καταλυτικά στη σχέση της με τον Λέμι και στην εξέλιξη της ιστορίας.
Ο Γκοντάρ σχολιάζει ποιητικά, την αλλοτρίωση του ανθρώπου σε μια δυστοπική μητρόπολη, χρησιμοποιώντας το Παρίσι του ‘60, χωρίς VFX και CGI, ως φουτουριστικό ντεκόρ σε ασπρόμαυρο (που θυμίζει «Μητρόπολη» του Φριτς Λανγκ) και συνολικά μας χαρίζει μια εντυπωσιακή επιστημονική φαντασία για την εποχή της, με διαχρονικά ανθρωπιστικά μηνύματα.
Θεωρώ, case study την ταινία, ως δημιούργημα ενός auteur της Nouvelle Vague, που στέλνει στο… μέλλον έναν paperback μυθιστορηματικό ήρωα, που μέχρι τότε είχε πρωταγωνιστήσει στις ταινίες: «Η σειρήνα της Καζαμπλάνκα» (1953), «Ένας επικίνδυνος άνθρωπος» (1953) «Αριστοκράτισσα γκανγκστερίνα» (1954) «Ο καπετάν φασαρίας» (1955) «Η επιστροφή του Λέμι Κόσιον» (1960) «Σάρκα, πιστόλι και σατανάς» (1962) και «Ο Έντι σε μυστική αποστολή» (1963)
INFO
Προβάλλεται από 19/6/2025
Είδος: Επιστημονική Φαντασία, Δράμα, 99'
Χώρες: Γαλλία, Ιταλία, 1965
Σκηνοθεσία: Ζαν-Λικ Γκοντάρ
Παίζουν: 'Εντι Κονσταντίν, Άννα Καρίνα, Ακίμ Ταμίροφ
Διανομή: Summer Classics