Το franchise «Επικίνδυνη Αποστολή» (οκτώ ταινίες από το 1996 ως σήμερα) έχει ως βασικό ήρωα τον μυστικό πράκτορα Ίθαν Χαντ, ο οποίος αποτελεί μια ιδιάζουσα περίπτωση των «κινηματογραφικών πρακτόρων διαρκείας», όπως αποκαλώ την «ομάδα» των Τζέμς Μποντ, Χάρι Πάλμερ, Ιμπέρ Μπινισέρ Ντε Λα Μπαθ (OSS117), Τζακ Ράιαν και Τζέισον Μπορν. Ο βασικός αυτός πράκτορας της I.M.F. (Impossible Mission Force, για να μην μπερδέψετε τα αρχικά με εκείνα του International Monetary Fund που είναι το γνωστό Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) και η ομάδα του, προϋπήρχαν σε μια τηλεοπτική σειρά με τον ίδιο τίτλο από το 1966. Σειρά, η οποία στην Ελλάδα προβάλλονταν από το 1968, με βασικό ήρωα τον Τζιμ Φελπς (τον υποδυόταν ο Πίτερ Γκρέιβς) και την ομάδα του, που εμφανιζόταν ως ιδιωτική οργάνωση που ανελάμβανε και κρατικές υποθέσεις.
Αντίθετα, στον κινηματογράφο η I.M.F. εμφανίζεται -κάπως- ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (ούτε αμιγώς κρατική, αλλά ούτε και ιδιωτική) για ιδιαίτερα επικίνδυνες καταστάσεις, με βασικό ήρωα τον Ίθαν Χαντ, ο οποίος έχει τις ίδιες περίπου περιπέτειες, όπως ο τηλεοπτικός Τζιμ Φελπς που διακινδύνευε τη ζωή του σε εξαιρετικά δύσκολες -αδύνατες- αποστολές, τις οποίες ανελάμβανε κατόπιν προφορικής εντολής του αρχηγού του μέσα από ένα μικρό μαγνητόφωνο, το οποίο αυτοκαταστρεφόταν με το τέλος των οδηγιών.
Η ιδιομορφία του κινηματογραφικού franchise βρίσκεται στο γεγονός ότι στην πρώτη ταινία του 1996, ο Ίθαν ενεργεί ως άνθρωπος της I.M.F. συμμετέχοντας σε μια έμπειρη ομάδα αποστολών, με επικεφαλής τον Τζιμ Φελπς, που είναι ο μοναδικός χαρακτήρας, ο οποίος προέρχεται από την τηλεοπτική σειρά, ο οποίος και ουδέποτε ξαναεμφανίζεται, αφού αποδεικνύεται προδότης και σε μια πάλη με τον Χαντ στην οροφή ενός τρένου, προσπαθώντας να διαφύγει σκοτώνεται. Κάτι, που βεβαίως δεν άρεσε στους φανς της τηλεοπτικής σειράς (και πώς να αρέσει όταν αποδεικνύεται προδότης ένας άμεμπτος ηγετικός χαρακτήρας δεκάδων επεισοδίων;) αλλά ο Τομ Κρουζ ως παραγωγός, είχε άλλα σχέδια για τον εαυτό του.
Κύριο χαρακτηριστικό στις Επικίνδυνες Αποστολές, είναι το γεγονός ότι ο Φελπς/Χαντ δεν δουλεύει ποτέ μόνος. Έχει πίσω του μια ομάδα εξειδικευμένων ανθρώπων που τον βοηθούν στις μεταμφιέσεις του, στον εξοπλισμό και είναι σε διαρκή επικοινωνία του μαζί τους, ώστε να παρεμβαίνουν στις κρίσιμες περιστάσεις. Το κύριο βάρος κάθε αποστολής έπεφτε και συνεχίζει να πέφτει στους ώμους του Φελπς/Χαντ, ο οποίος λειτουργεί περίπου όπως τα καναρίνια στα ανθρακωρυχεία του 19ου αιώνα. Τα έστελναν μπροστά και αν πέθαιναν από τις αναθυμιάσεις, οι ανθρακωρύχοι δεν προχωρούσαν. Αναλαμβάνει, δηλαδή, το δύσκολο μέρος της αποστολής (τη βρώμικη δουλειά) και εφόσον επιβιώσει, επεμβαίνουν οι υπόλοιποι της ομάδας για να την ολοκληρώσουν. Η δε «βρώμικη δουλειά» αποτελείται συνήθως από καταδύσεις που απαιτούν πνευμόνια που να αντέχουν πάνω από πέντε (μην πω 10 ως 20) λεπτά της ώρας κάτω από το νερό και ανεξαρτήτως βάθους, ή αναρριχήσεις σε δυσθεώρητα ύψη ακόμα και χωρίς τον κατάλληλο εξοπλισμό, στις οποίες περιλαμβάνεται μέχρι και κρέμασμα από φτερό αεροπλάνου εν πτήσει. Μιλάμε για πραγματικές mission impossible. Γι’ αυτό άλλωστε, τόσο στην τηλεόραση παλαιότερα όσο και στο σινεμά σήμερα, η σειρά είναι ελκυστική και κρατάει σταθερά τους οπαδούς της.
Για την ιστορία, θα αναφέρω ότι στην τηλεοπτική ομάδα του Τζέιμς Φελπς εκτός από τον Πίτερ Γκρέιβς, συμμετείχαν αρκετοί γνωστοί κινηματογραφικοί ηθοποιοί όπως οι Μάρτιν Λάνταου, Γκρεγκ Μόρις, Πίτερ Λούπους, Μπάρμπαρα Μπρέιν, Λέοναρντ Νιμόι και άλλοι.
===
Οκτώ ταινίες έχουν γυριστεί μέχρι στιγμής (με αυτή του 2025 που μάλλον είναι και η τελευταία του franchise), με πρωταγωνιστή τον Τομ Κρουζ, ο οποίος παίζει ο ίδιος στις επικίνδυνες σκηνές, όπως διατείνεται η παραγωγή, που δεν το πιστεύω αν δεχθώ ότι με το CGI και την AI δημιουργούνται εικόνες πολύ πειστικές πλέον.
Πριν σχολιάσω την τελευταία βαρετή «Mission impossible: The final reckoning» (που έρχεται ως συνέχεια της «Mission impossible: Dead reckoning, part I» του 2023), επιτρέψτε μου μια σύντομη ιστορική αναδρομή:
Στην πρώτη «Επικίνδυνη Αποστολή» (Mission impossible, 1996) σε σκηνοθεσία Μπράιαν Ντε Πάλμα, ο Ίθαν Χαντ μετά από παγίδα, κατηγορείται για τη δολοφονία συναδέλφων πρακτόρων του I.M.F. κατά τη διάρκεια αποστολής στην Πρεσβεία των Η.Π.Α. στην Πράγα όπως επίσης για πώληση κρατικών μυστικών σε μια μυστηριώδη διεθνή έμπορο όπλων γνωστή μόνο ως «Μαξ». Στο σενάριο, συμμετέχουν πέντε γραφιάδες, μεταξύ των οποίων ο Μπρους Γκέλερ, που έγραφε την τηλεοπτική σειρά, ώστε να μη χαθεί η επαφή από το στυλ εκείνης και μαζί με τον Τομ Κρουζ παίζουν αρκετά γερά ονόματα (ensemble cast, που λέμε), όπως ο Γιον Βόιτ (ο οποίος υποδύεται τον αείμνηστο Τζιμ Φελπς), η Εμανουέλ Μπέαρ, ο Ζαν Ρενό, η Κριστίν Σκοτ Τόμας και η Βανέσα Ρέντγκρεϊβ ως Μαξ. Τη μουσική (που είχε ξεκινήσει ο Λάλο Σίφριν στην τηλεοπτική σειρά) έχει αναλάβει ο γνωστός από πολλά μπλοκμπάστερ Ντάνι Έλφμαν.
Στη δεύτερη, που ήταν λιγότερο καλή και περισσότερο βίαιη από την πρώτη, την «Επικίνδυνη Αποστολή 2» (Mission impossible ΙΙ, 2000), σκηνοθέτης είναι ο κινέζος Τζον Γου, ενώ μεταξύ των τεσσάρων αυτή τη φορά σεναριογράφων, βρίσκεται πάλι ο Μπρους Γκέλερ. Σ’ αυτήν, ο Ίθαν Χαντ στρατολογεί και στέλνει στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας την Νάγια (Θάντι Νιούτον), μια πολύ ικανή διαρρήκτη, για να συναντήσει έναν παρανοϊκό πρώην πράκτορα του I.M.F. και να του κλέψει ένα φιαλίδιο που περιέχει έναν θανατηφόρο ιό (τη Χίμαιρα), τον οποίο σκοπεύει να εξαπολύσει στην ατμόσφαιρα μολύνοντας ανθρώπους, βγάζοντας έτσι δισεκατομμύρια δολάρια από τις πωλήσεις του αντίδοτου που επίσης κατέχει. Με τον Κρουζ και τη Νιούτον παίζουν, ο Ντάγκρεϊ Σκοτ (ως παρανοϊκός πρώην πράκτορας), ο Βινγκ Ρέιμς (Λούθερ), ο Τζον Πόλσον, ο Μπρένταν Γκλίζον και άλλοι. Τη δε μουσική του Λάλο Σίφριν, αυτή τη φορά «πειράζει» δημιουργικά ο Λιμπ Μπίσκιτ.
Ο Τζέι Τζέι Άμπρααμς σκηνοθετεί την ταινία «Επικίνδυνη Αποστολή 3» (Mission impossible ΙΙΙ, 2006), στην οποία ο Ίθαν Χαντ, είναι αρραβωνιασμένος, έχει αποσυρθεί από την ενεργό δράση και είναι εκπαιδευτής πρακτόρων. Όμως αναγκάζεται να επανέλθει στην δράση επειδή κάποιος Όουεν Ντάβιαν σκοτώνει έναν πράκτορα του I.M.F. Ο Χαντ αναλαμβάνει την τελευταία του (έτσι νομίζει) αποστολή να συλλάβει τον Ντάβιαν, ο οποίος προσπαθεί να πουλήσει ένα τοξικό όπλο και είναι πολύ σκληρός και αδίστακτος. Απειλεί τον Χαντ ότι θα σκοτώσει τη μνηστή του, που σημαίνει ότι η υπόθεση για τον Ίθαν γίνεται πολύ προσωπική. Το ρόλο του Ντάβιαν κρατάει ο πολύς Φίλπ Σέιμουρ Χόφμαν, ενώ παίζει πάλι ο Βινγκ Ρέιμς (ως Λούθερ) και ο Μπίλι Γκράνταπ, η Μισέλ Μόναχαν, ο Τζόναθαν Ράις Μέγιερς και ο Λόρενς Φίσμπερν. Ο Μάικλ Τζιακίνο, είναι αυτός που διασκευάζει αυτή τη φορά το μουσικό θέμα του Λάλο Σίφριν.
Στην τέταρτη ταινία «Επικίνδυνη Αποστολή - Πρωτόκολλο Φάντασμα» (Mission Impossible - Ghost Protocol, 2011), ο Ίθαν Χαντ, καθώς και το σύνολο των πρακτόρων του I.M.F. καταδιώκοντας τον τρομοκράτη Χέντριξ πέφτουν σε παγίδα και χρεώνονται την ευθύνη για μια βομβιστική επίθεση κατά του Κρεμλίνου. Ο Χαντ και τρεις εναπομείναντες συνάδελφοί του, πρέπει να σταματήσουν άλλον έναν παρανοϊκό τύπο, που προσπαθεί να προκαλέσει παγκόσμιο πυρηνικό πόλεμο. Το κυνηγητό, τους φέρνει στο Ντουμπάι και στο Μουμπάι, όπου βλέπουμε και τις θεαματικότερες σκηνές της σειράς στους εκεί ουρανοξύστες. Η σκηνοθεσία ανήκει στον Μπραντ Μπιρντ και το μουσικό θέμα του Σίφριν συμπληρώνει ο Μάικλ Τζιακίνο. Στην ταινία εκτός από τον Κρουζ, συμμετέχουν οι: Μάικλ Νίκβιστ (ως Χέντριξ), Πόλα Πάτον, Σάιμον Πεγκ, Τζέρεμι Ρένερ και η Λία Σεϊντού.
Η «Επικίνδυνη αποστολή: Μυστικό έθνος» (Mission: Impossible - Rogue Nation, 2015) αποτελεί την πέμπτη συνέχεια της σειράς και στη σκηνοθεσία βρίσκεται ο Κρίστοφερ ΜακΚουάρι, το μουσικό θέμα παραμένει του Λάλο Σίφριν και το σενάριο γράφουν οι Ντριού Πιρς και Γουίλ Σταπλς. Σύμφωνα με αυτό, η υπηρεσία της I.M.F. απειλείται από το Συνδικάτο, μια σχεδόν μυθική οργάνωση αδίστακτων δολοφόνων που σκοτώνουν κατά παραγγελία. Αντιμέτωπος με διάλυση της I.M.F., ο Ίθαν Χαντ συγκροτεί την ομάδα του, για τη θεωρούμενη πιο δύσκολη αποστολή τους: να αποδείξει την ύπαρξη του Συνδικάτου και να καταστείλει τη δράση του. Εκτός από τον Τομ Κρουζ, παίζουν οι βασικοί πλέον Τζέρεμι Ρέινερ, Σάιμον Πεγκ, Βινγκ Ρέιμς και ο Άλεκ Μπάλντουιν με την Ρεμπέκα Φέργκιουσον
Στην έκτη περιπέτεια, «Επικίνδυνη: Αποστολή - Η Πτώση» (Mission: Impossible – Fallout, 2018), ο Ίθαν Χαντ, αφού έχει αντιμετωπίσει επιτυχώς τον Σάλομον Λέιν, βρίσκεται πάλι αντιμέτωπος με τα απομεινάρια του Συνδικάτου, που έχουν ανασυγκροτηθεί σε άλλη οργάνωση που ονομάζεται «Απόστολοι». Κάτω από την ηγεσία ενός μυστηριώδους φονταμενταλιστή γνωστού μόνο ως Τζον Λαρκ, η οργάνωση αυτή σχεδιάζει να αποκτήσει τρεις πυρήνες πλουτωνίου. Ο Ίθαν και η ομάδα του αποστέλλονται στο Βερολίνο για να τους παρακολουθήσουν, αλλά η αποστολή αποτυγχάνει όταν ο Ίθαν σώζει τον Λούθερ και οι «Απόστολοι» διαφεύγουν με το πλουτώνιο. Μαζί με τον πράκτορα της CIA Όγκαστ Γουόκερ, ο Ίθαν και οι δικοί του, πρέπει να δράσουν πριν είναι πολύ αργά. Σκηνοθετεί πάλι ο Κρίστοφερ Μακουάρι και με τον Τομ Κρουζ συμπρωταγωνιστούν οι Βινγκ Ρέιμς, Σάιμον Πεγκ, Ρεμπέκα Φέργκιουσον, Άλεκ Μπόλντουιν, Χένρι Καβίλ, Άντζελα Μπάσετ και Γουές Μπέντλεϊ.
Στην προτελευταία «Επικίνδυνη αποστολή: Θανάσιμη εκδίκηση, μέρος I (Mission impossible: Dead reckoning, part One, 2023) ο Ίθαν Χαντ (ο Τομ Κρουζ κουρασμένος και έντονα μακιγιαρισμένος) και η ομάδα του πρέπει να εντοπίσουν ένα νέο εχθρό που είναι μια πολύ προχωρημένη Τεχνητή Νοημοσύνη με το όνομα Οντότητα, η οποία έχει τόσο «αυτονομηθεί» που αναγκάζει τις μυστικές υπηρεσίες να γράφουν τις αναφορές τους και τα επιχειρησιακά τους σχέδια στο χέρι, για να μη τους τα χακάρουν. Να σκεφτείτε ότι Χαντ αποφασίζει να χρησιμοποιήσει αναλογικούς δορυφόρους («αν βρει κανέναν πρόχειρο», όπως λέει και ένας αξιωματούχος της CIA: «αφού τους παλιούς τους έχουμε χαρίσει στη μετεωρολογική υπηρεσία»). O Κρίστοφερ ΜακΚουόρι (που συγγράφει το σενάριο με τους Μπρους Γκέλερ και Έρικ Γιέντρεσεν) σκηνοθετεί πάλι και συμπρωταγωνιστούν -κλασικά- οι Βινγκ Ρέιμς, Σάιμον Πεγκ, Ρεμπέκα Φέργκιουσον με τις Βανέσα Κίρμπι και Χέιλι Άτγουελ, ενώ ο μουσικοσυνθέτης Λορν Μπάλφε «πειράζει» κι αυτός το αρχικό soundtrack του Λάλο Σίφριν προσθέτοντας τα δικά του μοτίβα.
Η τελευταία ταινία που κυκλοφορεί αυτές τις μέρες, «Επικίνδυνη αποστολή: Η έσχατη τιμωρία» (Mission Impossible: Final reckoning, 2025) συνεχίζει από την προηγούμενη, όπου η Οντότητα έχει καταλάβει τον παγκόσμιο ιστό και σχεδιάζει πυρηνικό αφανισμό, ο δε Ίθαν Χαντ πρέπει να την αποτρέψει ενώνοντας δύο γκατζετάκια, εκ των οποίων το ένα βρίσκεται στον πυθμένα της Βόρειας Θάλασσας κάτω από τους πάγους και μέσα σε ένα ρωσικό πυρηνικό υποβρύχιο που έχει βυθιστεί στην προηγούμενη ταινία. Το δε άλλο είναι «ένα κάτι σαν αντίμετρο» φλασάκι USB, το οποίο μπορεί να σώσει την ανθρωπότητα, το οποίο κατέχει ο «κακός» Γκάμπριελ.
Εκεί όμως που περιμένεις κάτι καινούργιο, πιο φρέσκο που θα αναδεικνύεται με δράση -έστω και υπερβολική, όπως σε όλες τις προηγούμενες ταινίες- που θα σε καθηλώνει, έρχεται ο σκηνοθέτης Κρίστοφερ ΜακΚουόρι (που συνεχίζει να συγγράφει το σενάριο με τους Μπρους Γκέλερ και Έρικ Γιέντρεσεν) και σε αιφνιδιάζει. Ξαφνικά, όλα απεικονίζονται πιο σκοτεινά, ίσως ενόψει του αφανισμού της ανθρωπότητας. Η κάμερά του κατεβαίνει σε βαθιές σκοτεινές κατακόμβες και σε απύθμενα θαλάσσια βάθη που δεν φτάνει το φως του ήλιου, όπου ο Ίθαν Χαντ κολυμπάει με το σλιπάκι του, σε θανάσιμες για τον άνθρωπο θερμοκρασίες. Όπως επίσης, και κρεμιέται σε ύψη χιλιάδων ποδών (όπου υποτίθεται ότι ο Τομ Κρουζ δεν χρειάζεται κασκαντέρ) για να αποσπάσει το φλασάκι από τον Γκάμπριελ.
Και δεν φτάνουν αυτά, αλλά ο ΜακΚουόρι ως σεναριογράφος αρχίζει να μας αραδιάζει αμπελοφιλοσοφίες, όπως «Οι ζωές μας είναι το σύνολο των επιλογών μας» ή «Οι έξυπνοι άνθρωποι από κάθε πλευρά είναι πανικόβλητοι» (που ακολουθείται από πλάνο με τις σημαίες όλων των πυρηνικών κρατών») και άλλα βαρετά...
Με αρκετές σκοτεινές σκηνές, λοιπόν, με παντελή έλλειψη χιούμορ που ήταν χαρακτηριστικό στις προηγούμενες ταινίες και με πολλά flashback από το στοκ των προηγούμενων ταινιών (έξυπνο, διότι ποιος θυμάται κάτι από αυτές;) βγήκε η σχεδόν τρίωρη (2ω49λ) διάρκειά της φετινής ταινίας, την οποία δεν θα χαρακτήριζα και «επική». Να σημειώσω, ότι μαζί με τον Τομ Κρουζ, υποφέρουν και οι Χέιλι Άτγουελ, Βινγκ Ρέιμς, Σάιμον Πεγκ και Εσάι Μοράλες.
(Η Έσχατη τιμωρία, όπως έχουν αποδόσει το Final Reckoning, θα κυκλοφορήσει στις 22/5/2025 σε διανομή Feelgood Entertainment)