Από την επισκόπηση της ιστορίας του κινηματογράφου και της ιστορίας της λογοτεχνίας προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις ότι η πεζογραφία στη διάρκεια του 20ού αιώνα διαλέγεται κατά προνόμιο με τον κινηματογράφο, περισσότερο από ό,τι με οποιαδήποτε άλλη τέχνη της περιόδου.
Η αφηγηματικότητα στα δύο αυτά καλλιτεχνικά είδη, αλλά και οι παρόμοιες λειτουργίες του μυθιστορήματος και του κινηματογράφου σε κοινωνικό επίπεδο, που συχνά οδήγησαν στη μεταβίβαση λειτουργιών από τη μία τέχνη στην άλλη, εξασφαλίζουν έναν άρρηκτο δεσμό ανάμεσά τους και ειδικά με τον κινηματογράφο μυθοπλασίας, ο οποίος εντοπίζεται λιγότερο ή περισσότερο και στα άλλα λογοτεχνικά και κινηματογραφικά είδη.
Η Νάντια Φραγκούλη διευκρινίζει από την αρχή ότι αντικείμενο της έρευνάς της δεν είναι γενικά ο διάλογος της νεοελληνικής λογοτεχνίας με τον κινηματογράφο, αλλά ειδικά το «κινηματογραφικό» όπως μεταγράφεται στη λογοτεχνία. Η μελέτη αυτή αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο ο κινηματογράφος επηρέασε τη θεματολογία, την αφήγηση και το ύφος της ελληνικής πεζογραφίας, προσφέροντας μια νέα οπτική στην κατανόηση της εξέλιξής της και βασίζεται στη διδακτορική διατριβή της Φραγκούλη, που εστιάζεται σε τρεις βασικές περιόδους:
1949-1967: Εδώ εξετάζεται ο διάλογος της πεζογραφίας με τον ιταλικό νεορεαλισμό, με κεντρικό παράδειγμα το μυθιστόρημα «Άνθρωποι και σπίτια» (1955) του Αντρέα Φραγκιά.
1967-1981: Όπου αναλύεται η επίδραση της γαλλικής Nouvelle Vague στη νεοελληνική πεζογραφία, με έμφαση στα «Διηγήματα της δοκιμασίας» (1973-1974·1978) του Χριστόφορου Μηλιώνη και
1981-2009: Οπότε διερευνάται η σχέση της πεζογραφίας με τον εμπορικό -κυρίως χολιγουντιανό- κινηματογράφο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το μυθιστόρημα «Ουράνια Μηχανική» (1999) της Μάρως Δούκα.
Αναλυτικά τα περιεχόμενα της μελέτης έχουν ως εξής:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι - ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
1. Ιστορική ανασκόπηση
2. Κινηματογράφος και λογοτεχνία: ένας διαρκής και αμοιβαίος διάλογος
3. Ο αφηγηματικός τρόπος της «δείξης» (showing)
4. Η μελέτη του «κινηματογραφικού» στα λογοτεχνικά κείμενα
5. Η μελέτη του «κινηματογραφικού» εν κειμένω στην ελληνική βιβλιογραφία
6. Η μελέτη του διαλόγου της νεοελληνικής λογοτεχνίας με τον κινηματογράφο: άλλες όψεις
7. «Κινηματογραφικές αναφορές» στη νεοελληνική μεταπολεμική και μεταπολιτευτική πεζογραφία: μέθοδος ανάλυσης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II - ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΗΘΙΚΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
1. Ιστορικό πλαίσιο
2. «Αναπαράσταση του ηθικού χρέους»
3. Ο κινηματογράφος των μεταπολεμικών χρόνων (1949-1967): η νεορεαλιστική αφήγηση
4. Η νεορεαλιστική αφήγηση στην πεζογραφία
5. Η νεοελληνική πεζογραφία της περιόδου 1949-1967
6. Η πεζογραφία του Αντρέα Φραγκιά
7. Το «κειμενοποιημένο κινηματογραφικό» στο μυθιστόρημα «Άνθρωποι και σπίτια» του Αντρέα Φραγκιά
8. Το μυθιστόρημα «Άνθρωποι και σπίτια» και η νεοελληνική πεζογραφία της περιόδου 1949-1967
9. Στοιχεία του «κειμενοποιημένου κινηματογραφικού» στη νεοελληνική πεζογραφία της «αναπαράστασης του ηθικού χρέους» (1949-1967)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ III - ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
1. Ιστορικό πλαίσιο
2. Η νεοελληνική πεζογραφία της περιόδου 1967-1981
3. Λογοτεχνία, κινηματογράφος και νεανική κουλτούρα
4. «Αναθεωρημένη αναπαράσταση»
5. Κινηματογράφος 1967-1981: η άνθηση του κινηματογράφου του δημιουργού
6. Το «νέο μυθιστόρημα»
7. Η πεζογραφία του Χριστόφορου Μηλιώνη
8. Το «κειμενοποιημένο κινηματογραφικό» στα «Διηγήματα της δοκιμασίας» (1973-1974· 1978)
9. «Τα διηγήματα της δοκιμασίας» και η νεοελληνική πεζογραφία της περιόδου 1967-1981
10. Στοιχεία του «κειμενοποιημένου κινηματογραφικού» στη νεοελληνική πεζογραφία της «αναθεωρημένης αναπαράστασης» (1967-1981)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV - ΜΕΤΑΤΟΠΙΣΜΕΝΗ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΘΕΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
1. Ιστορικό πλαίσιο
2. Η νεοελληνική πεζογραφία της περιόδου 1981-2009
3. «Μετατοπισμένη αναπαράσταση» και ποιητική της θεαματοποίησης
4. Η ακμή του εμπορικού κινηματογράφου
5. Η πεζογραφία της Μάρως Δούκα
6. Το «κειμενοποιημένο κινηματογραφικό» στην «Ουράνια μηχανική» (1999)
7. Η «Ουράνια μηχανική» και η νεοελληνική πεζογραφία της περιόδου 1981-2009
8. Στοιχεία του «κειμενοποιημένου κινηματογραφικού» στη νεοελληνική πεζογραφία της «μετατοπισμένης αναπαράστασης» και της ποιητικής της θεαματοποίησης (1981-2009)
Το βιβλίο αυτό συμβάλλει με μοναδικό τρόπο στην κατανόηση της σχέσης μεταξύ λογοτεχνίας και κινηματογράφου στην Ελλάδα και αποτελεί σημαντική προσθήκη στη βιβλιογραφία για τον ελληνικό κινηματογράφο και τη λογοτεχνία.
(Εκδόσεις Γκόνη / Συγγραφέας: Νάντια Φραγκούλη / Πρόλογος: Εύα Στεφανή / Σελίδες: 707)