Υπόθεση: Σωτήριον έτος 2031 μ.Χ. Μετά από ένα αποτυχημένο πείραμα, για
να ανακοπεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, μια νέα εποχή παγετώνων
έχει εξοντώσει σχεδόν κάθε ζωντανό οργανισμό πάνω στη Γη. Οι μόνοι επιζήσαντες
είναι οι ταξιδιώτες του Snowpiercer, ενός τρένου με κινητήρα αέναης κίνησης. Οι
επιβαίνοντες της «οικονομικής θέσης», μη μπορώντας να ανεχθούν πλέον τις κακές
συνθήκες διαβίωσης, επαναστατούν και επιχειρούν να πάρουν τον έλεγχο του
κινητήρα που η ελίτ της «πρώτης θέσης» θεωρεί «ιερό».
Κριτική: Όταν αρχίζει η ταινία (στο έτος 2031) έχουν ήδη περάσει 17
χρόνια αφότου ο άνθρωπος, μετά από ένα αποτυχημένο πείραμα έχει επιφέρει, μια
νέα Εποχή Παγετώνων και οι ολίγοι επιζήσαντες βρίσκονται παγιδευμένοι μέσα σε
ένα τρένο που τρέχει διαρκώς κάνοντας το γύρω του πλανήτη (επί 17 χρόνια, ε;),
χάρη σε μια «Αγία Μηχανή», η οποία προστατεύεται από μια ελίτ, που βρίσκεται
στα μπροστινά βαγόνια.
Σε πρώτο επίπεδο, το σενάριο ακούγεται
σαν επιστημονική φαντασία (17 χρόνια παγετώνας, τρένο με αέναη κίνηση, έγκλειστοι οργανωμένοι για επιβίωση κλπ). Σε δεύτερο
επίπεδο όμως,
έχουμε μια μικρή κοινωνία κατ’ εικόνα αυτής που κατάστρεψε τον πλανήτη, στην οποία η ελίτ που φαίνεται να διοικεί δια των όπλων, «κατοικεί» στην Α’ Θέση, ενώ η πλέμπα είναι στριμωγμένη στην ουρά του τρένου στα πίσω βαγόνια και τρέφεται κατά τα γούστα των μπροστινών, που τους ταΐζουν με μια παχύρευστη και αγνώστου προέλευσης ουσία (και εδώ το μυαλό μου πήγε αμέσως στην πολύ καλή ταινία Soylent Green που είχε προβληθεί στη χώρα μας πριν πολλά χρόνια με τον τίτλο «Νέα Υόρκη 2022 μ.Χ.»). Τι μπορεί να συμβεί σ’ αυτή την κοινωνία λοιπόν; Απλά, κάποια στιγμή, οι καταπιεσμένοι των πίσω βαγονιών θα ξεσηκωθούν. Νομοτελειακά οδηγούμαστε στην επανάσταση. Έτσι και γίνεται και αυτομάτως η ταινία περνάει στο τρίτο επίπεδο, της δράσης, της βίας και των σκληρών σκηνών, διότι ας μη ξεχνάμε ότι διαθέτει κορεάτη σκηνοθέτη, που μας είχε χαρίσει πριν λίγα χρόνια το The Host.
έχουμε μια μικρή κοινωνία κατ’ εικόνα αυτής που κατάστρεψε τον πλανήτη, στην οποία η ελίτ που φαίνεται να διοικεί δια των όπλων, «κατοικεί» στην Α’ Θέση, ενώ η πλέμπα είναι στριμωγμένη στην ουρά του τρένου στα πίσω βαγόνια και τρέφεται κατά τα γούστα των μπροστινών, που τους ταΐζουν με μια παχύρευστη και αγνώστου προέλευσης ουσία (και εδώ το μυαλό μου πήγε αμέσως στην πολύ καλή ταινία Soylent Green που είχε προβληθεί στη χώρα μας πριν πολλά χρόνια με τον τίτλο «Νέα Υόρκη 2022 μ.Χ.»). Τι μπορεί να συμβεί σ’ αυτή την κοινωνία λοιπόν; Απλά, κάποια στιγμή, οι καταπιεσμένοι των πίσω βαγονιών θα ξεσηκωθούν. Νομοτελειακά οδηγούμαστε στην επανάσταση. Έτσι και γίνεται και αυτομάτως η ταινία περνάει στο τρίτο επίπεδο, της δράσης, της βίας και των σκληρών σκηνών, διότι ας μη ξεχνάμε ότι διαθέτει κορεάτη σκηνοθέτη, που μας είχε χαρίσει πριν λίγα χρόνια το The Host.
Ηγέτης στην επανάσταση αναλαμβάνει ο Κρις Έβανς, κάτω από την
ιδεολογική καθοδήγηση του Τζον Χαρτ και με τη βοήθεια των Τζέιμι Μπελ και Σονγκ
Κανγκ-χο. Απέναντί του έχει τα ΜΑΤ του τρένου με επικεφαλής μια αγνώριστη
Τίλντα Σουίντον, η οποία εμφανίζεται και ως διαπραγματεύτρια μεταξύ των
επαναστατών και του «κατασκευαστή- ιδιοκτήτη» του τρένου κυρίου Γουίλφορντ, ο
οποίος εμφανίζεται στα τελευταία 10 λεπτά της ταινίας και έχει την κυνική μορφή
του Εντ Χάρις. Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης θα χυθεί πολύ αίμα και γενικά το
έργο θέλει γερό στομάχι.
Αυτά τα 10 λεπτά του τέλους όμως είναι και το άπαν της ταινίας, διότι
ως φυσιολογικός θεατής περιμένεις κάποια δικαιολογία για το τι ακριβώς
συμβαίνει σ’ αυτό το περίεργο τρένο, που γυρίζει τον πλανήτη διαρκώς (μέχρι
πότε αδερφέ;) πάνω σε ράγες που δεν ξέρουμε ποιος τις συντηρεί με τόσο παγετό που
επικρατεί έξω και για ποιο σκοπό συμβαίνουν όσα βλέπουμε. Μέχρι να φτάσει όμως
ο Κρις Έβανς στο πρώτο βαγόνι θα έχει πάθει το σοκ της ζωής του. Θα έχει χάσει
τους φίλους και συναγωνιστές του και θα έχει εκπλαγεί τα μέγιστα. Όπως και ο
θεατής.
Τέλος, η συζήτηση μεταξύ του «ιδιοκτήτη» Εντ Χάρις και του επαναστάτη Κρις
Έβανς διαθέτει κάτι από την απολογία του Μάρλον Μπράντο στο «Αποκάλυψη τώρα».
Αξίζει τον κόπο να την παρακολουθήσει κάποιος με προσοχή. Άλλωστε, όλοι οι
δικτάτορες έχουν πάντοτε κάποια δικαιολογία και ο Εντ Χάρις ρίχνει μια υπέροχη ειρωνική
ατάκα («Fine»), όταν πλέον έχει
εξαντλήσει τα επιχειρήματά του και βλέπει ότι όλα πάνε να χαθούν.
Συνολικά, έχουμε σφιχτό σκηνοθετικό ρυθμό, εξαιρετικές ερμηνείες, πολύ
καλό αλληγορικό σενάριο παρά τις όποιες αδυναμίες του πάνω σε… τεχνικά θέματα
και δυο ώρες καταιγιστικής δράσης.
Ξέχασα να γράψω κάτι για το τέλος της ταινίας…
Σκηνοθεσία: Τζουν-Χο Μπονγκ
Με τους: Κρις Έβανς, Άλισον Πιλ, Τζέιμι Μπελ, Σονγκ Κανγκ-χο, Τζον
Χερτ, Τίλντα Σουίντον, Εντ Χάρις, Γιούεν Μπρέμνερ, Οκτάβια Σπένσερ, Λιουκ
Πασκουαλίνο
Προβάλλεται από 24/4/2014
(Κριτική μου στο myFilm)