22/9/17

Λευκή τζαζ

Του Τζέιμς Ελρόι είχα διαβάσει μόνο το «Αμερικανικό ταμπλόιντ» (εκδ. Άγρα, 2005), το οποίο είχε κυκλοφορήσει το 1995 και κρίθηκε το καλύτερο μυθιστόρημα της ίδιας χρονιάς από το περιοδικό ΤΙΜΕ. 
Είδα τότε τον Ελρόι σαν το συγγραφέα που είχε βαλθεί να απομυθοποιήσει την αμερικανική ιστορία (πολύ σύντομη στα δικά μας, ελληνικά, μέτρα) και όλα όσα γνωρίζαμε από άλλα βιβλία, ταινίες, ρεπορτάζ κλπ. Σημείωνε στον πρόλογο: «Η Αμερική δεν υπήρξε ποτέ αθώα. Χάσαμε την παρθενιά μας στη μέση του δρόμου και μετά κοιτάζουμε το παρελθόν μας δίχως μετάνοια (…)
Η πραγματική Αγία Τριάδα της ειδυλλιακής ευτυχίας ήταν Ωραίος, Επιτυχημένος, Γαμιάς. Ο Τζον Κένεντι ήταν το μυθολογικό πρόσωπο-βιτρίνα μιας ιδιαίτερα χυμώδους περιόδου της ιστορίας μας. Μιλούσε με στυλ και είχε ένα κούρεμα διεθνούς κλάσης. Ήταν ο Μπιλ Κλίντον μείον τη διεστραμμένη εξονυχιστική έρευνα των ΜΜΕ και μερικά παχάκια. Τον Τζον τον καθάρισαν την τέλεια στιγμή για να εξασφαλιστεί η αγιοποίησή του (…)»
Έτσι έγραψε το «Αμερικανικό ταμπλόιντ», που μέσα σε 700 περίπου σελίδες καλύπτει μια περίοδο πέντε ετών, τελειώνει στις 22/11/1963 ημέρα που δολοφονείται ο Κένεντι και περιλαμβάνει την εκλογή του, την προεδρία του, το περιστατικό του παρολίγον παγκόσμιου πολέμου στον Κόλπο των Χοίρων, με όλα τα ενδιάμεσα και ήρωες τον Εντγκαρ Χούβερ του FBI, τον Χάουαρντ Χιουζ μεγιστάνα των ΜΜΕ, τον Τζίμι Χόφφα πανίσχυρο συνδικαλιστή, αλλά και τη CIA, τη Μαφία και ό,τι άλλο σε χαμηλότερες βαθμίδες μπορείς να φανταστείς.
Έκτοτε δεν είχα διαβάσει κάτι άλλο δικό του, αλλά έχω δει τα φιλμ «Μαύρη Ντάλια» και «Λος Άντζελες εμπιστευτικό», που είναι βασισμένα στα ομότιτλα βιβλία του. Είναι ιδιοφυής, σκληρός, ωμός, ρεαλιστής με λίγα λόγια και διατηρεί το στυλ του και στο «Λευκή τζαζ» (εκδ. Κλειδάριθμος) που ολοκλήρωσα πρόσφατα.
Σ’ αυτό, αφηγητής είναι ο υπαστυνόμος Ντέιβ Κλάιν της Αστυνομίας του Λος Άντζελες –σπιτονοικοκύρης άθλιων σπιτιών, εισπράκτορας και μπράβος του υποκόσμου– ο οποίος ελέγχει τη δική του μικρή γωνιά της Κόλασης. Τίποτα το ασυνήθιστο και για το συγγραφέα που κοφτά και σκληρά μας παρασύρει σ’ έναν κόσμο όπου βασιλεύει η απύθμενη φιλοδοξία, η απληστία και η διαστροφή.
Βρισκόμαστε στο Λος Άντζελες το 1958, πάλι. Δολοφονίες, ξυλοδαρμοί, εκβιασμοί βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη για τον υπαστυνόμο Ντέιβ Κλάιν. Μέχρι τη στιγμή που το FBI ανακοινώνει τη διεξαγωγή έρευνας μεγάλης κλίμακας για τη διαφθορά στην τοπική αστυνομία και η κατάσταση ξεφεύγει από κάθε έλεγχο. Ο Κλάιν γίνεται το δόλωμα, «ο κακός μπάτσος που θα στηθεί στο απόσπασμα», και οι βολές έρχονται από παντού: από τους τοπικούς πολιτικούς, τους υψηλόβαθμους αξιωματικούς της Αστυνομίας του Λ.Α., τους ανθρώπους του υποκόσμου και τους βαρόνους των ναρκωτικών, που όλοι προσπαθούν με κάθε μέσο, να κρατήσουν κρυφά τα μυστικά τους. 
Συμπαγές, βαθιά διεισδυτικό και καθηλωτικό μυθιστόρημα, γραμμένο με κοφτή γλώσσα και στακάτη σα ριπή πολυβόλου. Δεν θέλεις να αφήσεις το βιβλίο εάν δεν το τελειώσεις.