«Ξα μου», στο Κρητικό γλωσσάρι σημαίνει κάνω αυτό που πιστεύω, παίρνω την ευθύνη, είναι δικό μου θέμα τι θα κάνω, ή ας το πάνω μου. Με αυτό τον τίτλο, η Κλειώ Φανουράκη ανέλαβε, πήρε πάνω της και γύρισε μια ταινία (την πρώτη της σε μεγάλη διάρκεια), για την επανεκκίνηση, τον επαναπροσδιορισμό του είναι μας, των σκοπών και των στόχων μας και ειδικά αυτή την εποχή, όχι μόνον της οικονομικής κρίσης, αλλά και της κρίσης των αξιών.
Η Κλειώ Φανουράκη, τόλμησε –και σε ένα μεγάλο βαθμό το πέτυχε- μέσα από ένα σενάριο (δικό της κι αυτό) μυθοπλασίας με στοιχεία ηθογραφικά, να καταγράψει τη σταδιακή μεταμόρφωση ενός «οικονομικού στελέχους ξενοδοχειακής επιχείρησης» σε άνθρωπο «του βουνού και του κάμπου», σε «εργάτη της γης». Ταυτόχρονα, κατάφερε να προβάλλει την Κρήτη και τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της, χωρίς στόμφο και επιτήδευση.
Ο Γιώργος Χωραφάς με το γνωστό low profile ύφος του και το νηφάλιο βλέμμα του, υποδύεται τον Τζόνι (ένα όνομα που δείχνει πόσο «ξένος» είναι απέναντι στο νησί που κατοικεί και εργάζεται - «Τζόνι, το αμερικανάκι», θα λέγαμε), ο οποίος απολύεται από το ξενοδοχείο που εργαζόταν και αντί να αρχίσει να ψάχνει για δουλειά στο χώρο που υποτίθεται ότι γνωρίζει καλά, αποφασίζει να επανεφεύρει τον εαυτό του και ξεναγείται σε αμπέλια, μαντριά και ψαροκάικα, ώστε να ενταχθεί στην –πραγματική- παραγωγική διαδικασία. Και η Κρήτη, φυσικά, είναι το καταλληλότερο μέρος γι’ αυτό. Παρόλο που η γυναίκα του και τα παιδιά του ζουν «στο δικό τους κόσμο», αυτόν της επίπλαστης ευμάρειας, ο Τζόνι «παίρνει πάνω του την κατάσταση» και συναντά αγρότες, αμπελουργούς, κτηνοτρόφους, τυροκόμους και ψαράδες, προκειμένου να δει τι μπορεί να κάνει σε συνεργασία μ’ αυτούς.
Το αποτέλεσμα είναι ότι όλοι αυτοί αναγνωρίζουν σ’ αυτόν, μια Κρητική λεβεντιά, που απέχει από τον «Τζόνι» όπως τον γνώριζαν και συμφωνούν ότι μπορούν και εκείνοι να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο της διαφήμισής τους, μέσα από τις γνώσεις του και να τον «εκμεταλλευτούν» (ο θεατής ακούει να του προσφέρουν μηνιάτικα κάτω των 600 ευρώ), με την καλή έννοια και προς το συμφέρον όλων.
Η Κλειώ Φανουράκη, χωρίς να γίνεται κουραστικά διδακτική, καταφέρνει με φόντο το αναμφισβήτητα υπέροχο Κρητικό τοπίο, τη ντόπια μουσική και απλές χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις ερμηνείες, να δίνει τη δική της απάντηση (αλλά και της Κρητικής γης και των ανθρώπων της) στην οικονομική –και όχι μόνον- κρίση.
Πρόκειται για μια πολύ καλή και ενδιαφέρουσα ταινία. (Κριτική μου στο myfilm.gr)
INFO
Προβάλλεται από 15/6/17
Είδος: Κοινωνική
Σκηνοθεσία: Κλειώ Φανουράκη
Παίζουν: Γιώργος Χωραφάς, Σοφία Χιλλ, Άννα Φόνσου, Ζωή Χωραφά, Λευτέρης Ελευθερίου, Νίκος Μπουσδούκος, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Γιώργης Σμπώκος, Καλλιρόη Καραμάνου, Τατιάνα Καλαντζή
Σύνοψη: Η απάντηση του Τζώνη στην ξαφνική απόλυσή του από διευθυντής ξενοδοχείου, μέσα στην οικονομική κρίση, είναι το να φτιάξει κι αυτός το «δικό του σπήλαιο». Από τη γυναίκα και τα παιδιά του όμως, ως τους τυχαίους συνοδοιπόρους του στην Κρήτη, θα παρακινηθεί σε ανοίκεια, απρόοπτα και αναζωογονητικά βιώματα κοντά στη γη και τη φύση που ίσως τον φέρουν αντιμέτωπο με την ίδια τη δύναμη και τη θέληση του εαυτού του, με την «εξά» του και με όλα όσα υπάρχουν γύρω μας και δεν τα βλέπουμε.
